ကံေလးမ်ိဳး ေလးလီ

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ စေနေန႔ ညေန ၄ နာရီတြင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္း၌ ဆရာေတာ္ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ ၂၉-ပတ္ေျမာက္ အဘိဓမၼာသင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္ကို ေလ့လာ သင္ယူၾကရရာ ေရွးဦးစြာ ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္က ၄၅ မိနစ္ခန္႔ ယခင္သင္ခန္းစာမ်ားကို ျပန္လည္ ရွင္းျပ သင္ၾကားေပးၿပီး၊ သင္ၾကားမည့္ သင္ခန္းစာ မိတ္ဆက္ေပး၏။

+++++

ေလာကႏၲရိတ္ငရဲ

ငရဲႀကီး ၈-ထပ္၊ ငရဲငယ္ ၁၂၈ သို႔မဟုတ္ ၁၆၀ တို႔ကား ေျမႀကီးထဲမွာ ရွိ၏။
စၾကဝဠာ သံုးခု ဆံု၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကြက္လပ္တြင္ ရွိသည့္ ငရဲကို ေလာကႏၲရိတ္ငရဲဟု ေခၚ၏။
မည္သည့္အခါမွ ေနေရာင္မရရွိဘဲ ကြက္လပ္ထဲမွာလည္း အလြန္ေအးေသာ ေရမ်ား ရွိ၏။
ဤငရဲ၌ ျဖစ္ေသာ သတၱဝါတို႔မွာ လင္းႏို႔မ်ားကဲ့သို႔ နံရံကမ္းပါးမ်ား၌ ကပ္တက္ေနၾကၿပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေတြ႕က ဖက္လံုး သတ္ၾကကာ ေရထဲက်လွ်င္ ေၾကမြသြားၾကေၾကာင္း သိရ၏။

+++++

ဘဝတစ္ခု၊ ‘သံ’ ‘ဘြင္’ ‘စု’၊ သံုးခု ထပ္စၿမဲ။

‘ဘံု’ ‘ဇာတ္’ ‘သံ’ ‘သင္’၊ ‘အာ’ငါးအင္၊ ‘သံ’‘ဘြင္’‘စု’ မကြဲ။

(လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)

ဘဝတစ္ခုတြင္ ပဋိသေႏၶ (သံ)၊ ဘဝင္ (ဘြင္)၊ စုတိ (စု) စိတ္တို႔မွာ ထပ္တူ အတူတူ ျဖစ္၏။

ဘံု = ကာမာဝစရဘံု၊ ႐ူပါဝစရဘံု၊ အ႐ူပါဝစရဘံု စသည္။
ဇာတ္ = ဝိပါက္ဇာတ္
သံ (သမၸယုတၱဓမၼ) = ယွဥ္ေသာ ေစတသိက္မ်ား
သင္ (သခၤါရ) = အသခၤါရိက၊ သသခၤါရိက စသည္။
အာ (အာ႐ုံ) = ‘ကံ’၊ ‘ကမၼနိမိတ္’၊ ‘ဂတိနိမိတ္’ စသည္။

ဤငါးမ်ိဳးသည္ ပဋိသေႏၶ၊ ဘဝင္၊ စုတိစိတ္တို႔၌ မကြဲမျပား အတူတူသာ ျဖစ္ၾက၏။

+++++

ကံအေၾကာင္း

မ်ားေသာအားျဖင့္ ကံဆိုသည္မွာ ‘အမႈ’ ‘အလုပ္’၊ ‘ျပဳလုပ္မႈတစ္ခု’ဟု ေျပာေလ့ ရွိၾက၏။
တိတိက်က်ေျပာက ကံဆိုသည္မွာ ကုသိုလ္စိတ္ အကုသုိလ္စိတ္ႏွင့္အတူ တြဲၿပီးျဖစ္ေသာ ေစ့ေဆာ္မႈသေဘာတရား - ေစတနာ ျဖစ္၏။

ေစတနာသည္ ေစတသိက္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး အျခားေသာ ေစတသိက္မ်ားက ဥပါဒ္(ျဖစ္) ဌီ(တည္) ဘင္(ခ်ဳပ္)ၿပီး ေပ်ာက္သြားေသာ္လည္း ေစတနာေစတသိက္ကမူ အက်ိဳးေပးႏိုင္ေသာ သတၱိ (ကံ)ကို ခ်န္ထားရစ္၏။

ဘယ္နားမွာ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့သည္ ... ဘယ္နားမွာ ရွိသည္ကိုမူ မိလိႏၵပဥႇာ၌ အရွင္နာဂေသနက အသီးမသီးေသးေသာ သရက္ပင္၌ အသီးတို႔ မည္သည့္ေနရာ၌ ရွိသည္ကို မျပႏိုင္ မေျပာႏိုင္သကဲ့သုိ႔ ဥပမာျပဳ၏။

ကံအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိ၏။

(က) ကိစၥ၏အစြမ္းျဖင့္ ကံေလးမ်ိဳး

(၁) ဇနကကံ
အက်ိဳးဝိပါက္ကို ပဋိသေႏၶအခါ၌ျဖစ္ေစ၊ ပဝတၱိအခါ၌ျဖစ္ေစ အခြင့္သင့္ရာအခါဝယ္ မိမိကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ကံ။

ပဋိသေႏၶအခါ = ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ဥပါဒ္ ဌီ ဘင္ ျဖစ္ေနဆဲ ကာလ။
ပဝတၱိအခါ = ပဋိသေႏၶေနာက္ ပထမဘဝင္က စၿပီး ေသသည့္တိုင္ ကာလ။
အက်ိဳးဝိပါက္ = ဝိပါက္စိတ္၊ ဝိပါက္စိတ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ေစတသိက္၊ ကမၼဇ႐ုပ္၊ ကမၼဇ႐ုပ္ကတဆင့္ ေထာက္ၿပီးျဖစ္ေသာ ဥတုဇ႐ုပ္။

(၂) ဥပတၳမ႓ကကံ
ကိုယ္တိုင္ကား အက်ိဳးမေပးႏိုင္။ တပါးေသာကံ အက်ိဳးေပးခြင့္ရေလေအာင္၊ အက်ိဳးေပးခြင့္ ရေနျပန္လွ်င္ အက်ိဳးေပး သန္ေလေအာင္၊ အက်ိဳးေပးသည့္အခါမွာလည္း ထိုအက်ိဳးမ်ား ရွည္ၾကာဖြံ႕ၿဖိဳးေလေအာင္၊ ကုသိုလ္အရာမွာျဖစ္ေစ အကုသိုလ္အရာမွာျဖစ္ေစ ေလ်ာ္စြာ ေထာက္မ ကူညီတတ္ေသာ ကံ။

(၃) ဥပပီဠကကံ
တပါးေသာကံကို အက်ိဳးေပးခြင့္မရေလေအာင္၊ အခြင့္ရျပန္လွ်င္ အက်ိဳးေပး မထက္သန္ေအာင္၊ ရၿပီးေသာ အက်ိဳးကိုလည္း မဖြံ႕ၿဖိဳးေလေအာင္ ကပ္၍ ႏွိပ္စက္တတ္ေသာ ကံ။

(၄) ဥပဃာတကကံ
ႏွိပ္စက္႐ုံတင္မက တပါးေသာကံကို လံုးဝ အက်ိဳးမေပးႏိုင္ေအာင္၊ ေပးၿပီးေသာ အက်ိဳးမ်ားကိုလည္း ျပတ္သြားေအာင္ သတ္ျဖတ္တတ္ေသာ ကံ။

+++++

(ခ) အက်ိဳးေပး အလွည့္အစဥ္အားျဖင့္ ကံေလးမ်ိဳး

(၁) ဂ႐ုကကံ
တပါးေသာကံတို႔ မတားျမစ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးေလးေသာ ကံ။
(ကုသိုလ္အရာ၌ မဟဂၢဳတ္ကံမ်ားႏွင့္ အကုသိုလ္အရာ၌ ပၪၥာနႏၲရိယကံမ်ား)

(၂) အာသႏၷကံ
ေသခါနီး ေလာေလာဆယ္၌ ျပဳအပ္ေသာ ကံ၊ သို႔မဟုတ္ ေရွးက ျပဳၿပီးသားကို ေသခါနီး၌ ထပ္၍ ေအာက္ေမ့အပ္ (ဆင္ျခင္ေနအပ္)ေသာ ကံ။

(၃) အာစိဏၰကံ
ေန႔စဥ္မျပတ္ ေလ့က်က္အပ္ ျပဳအပ္ေသာ ကံ။

(၄) ကဋတၱာကံ
ဂ႐ုက, အာသႏၷ, အာစိဏၰကံ အေျခအေနသို႔ မေရာက္တတ္ဘဲ ဤဘဝ၌ သာမန္ျပဳအပ္ေသာကံမ်ားႏွင့္ ေရွးေရွးဘဝက ျပဳအပ္ခဲ့ေသာ ကံမ်ား။

+++++

(ဂ) အက်ိဳးေပးရာ ကာလႏွင့္စပ္၍ ကံေလးမ်ိဳး

(၁) ဒိ႒ဓမၼေဝဒနီယကံ
မ်က္ေမွာက္ပစၥဳပၸန္ဘဝ၌ အက်ိဳးေပးေသာ ကံ။ (ပထမေဇာ ေစတနာ)

(၂) ဥပပဇၨေဝဒနီယကံ
ေနာက္ဒုတိယဘဝ၌ အက်ိဳးေပးေသာ ကံ။ (သတၱမေဇာ ေစတနာ)

(၃) အပရာပရိယေဝဒနီယကံ
တတိယဘဝမွ စ၍ နိဗၺာန္ရသည္တိုင္ေအာင္ အက်ိဳးေပးေသာ ကံ။ (အလယ္ေဇာ ၅-ခ်က္ ေစတနာ)

(၄) အေဟာသိကံ
အက်ိဳးလံုးလံုးမေပးေသာ ကံ။

+++++

(ဃ) အက်ိဳးေပးရာ ဘံုဌာနႏွင့္စပ္၍ ကံေလးမ်ိဳး

(၁) အကုသိုလ္ကံ

(၂) ကာမာဝစရကုသိုလ္ကံ

(၃) ႐ူပါဝစရကုသိုလ္ကံ

(၄) အ႐ူပါဝစရကုသိုလ္ကံ

+++++

အဘိဓမၼာသင္တန္းၿပီး၍ စေနေန႔ ေလာကခ်မ္းသာ ဆည္းဆာတရားပြဲကို တရားေခါင္းစဥ္ ေ႐ြးခ်ယ္ရလြန္း၍ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ အရွင္ဝိမလက “ဒုကၡပါပဲ”တရားေတာ္ ေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္ ဓမၼဒါနျပဳကာ ဆယ္မိနစ္မွ် လက္ေတြ႕ဝိပႆနာ႐ႈမွတ္ၾကၿပီး ေကာင္းမႈကုသိုလ္ အမွ်ေပးေဝၾကေလသည္။

သာဓု ... သာဓု ... သာဓု။

မစိုးရိမ္ကန္ေတာ့ပန္း

၂၀၀၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၆ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔၊ ၁၃၆၃ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔

နယူးဂ်ာစီ မဟာစည္သတိပ႒ာန္ရိပ္သာတြင္ ေလာကခ်မ္းသာေစတီေတာ္ တည္ထားကိုးကြယ္ရန္ ေျမသန္႔မဂၤလာႏွင့္ သိမ္သမုတ္ပြဲႀကီး ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပၿပီးစီး၍ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္းတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေန႔ဆြမ္းဆက္ကပ္၊ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ မဟာစည္ ၾသဝါဒါစရိယ ေရဦးဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးထံမွ သီလခံယူၾက၊ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ ဦးေကာဝိဒါဘိဝံသ ေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္ေသာ အႏုေမာဒနာတရားေတာ္ကို နာၾကားၾကကာ မဟာစည္ ၾသဝါဒါစရိယ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဓမၼနႏၵဝိဟာရေက်ာင္း ဆရာေတာ္ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ ေရစက္ခ်တရားကို နာယူ ေရစက္သြန္းခ် ေကာင္းမႈ ကုသုိလ္ အမွ်ေပးေဝခဲ့ၾကစဥ္မွ စ၍ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဦးေကာဝိဒါဘိဝံသႏွင့္ နယူးေယာက္ နယူးဂ်ာစီ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ား ဆရာ ဒကာ ပိုမို ရင္းႏွီးလာခဲ့ၾကသည္။

ကံအေၾကာင္းဆက္လာ၍ ထိုအခ်ိန္မွ စကာ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတစ္လွည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္လွည့္ သီတင္းသံုးရင္း၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္သာ ပိုမို ေနထိုင္သီတင္းသံုးမႈမ်ားၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၌ ဘဝနတ္နန္း စံျမန္းသည္ထိ သာသနာ့အက်ိဳးအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံ တာဝန္ထမ္းေဆာင္သြားခဲ့ေလသည္။

ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ဒိသာပါေမာကၡ ျဖစ္၏။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ စာခ်လာခဲ့ရာ ဆရာေတာ္၏ တပည့္ေပါင္း အရပ္ရပ္ အလြန္မ်ားျပား၏။

ဓမၼာစရိယစာေမးပြဲအတြက္ ဆရာေတာ္ျပဳစုေသာ က်မ္းစာအုပ္မ်ားႏွင့္ မလြတ္ကင္းေသာ တပည့္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ရွိ၏။

နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဆရာေတာ္ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ခိုက္မ်ား၌ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ က်မ္းစာအုပ္မ်ား ေရးသား ခ်ီးျမႇင့္ပါရန္ ေလွ်ာက္ထားရာ ဆရာေတာ္က ရီေမာေနေလ့ရွိတတ္ၿပီး စာသင္သား ရဟန္းသံဃာမ်ားအတြက္ က်မ္းစာအုပ္မ်ားျဖင့္သာ အခ်ိန္မေပးႏိုင္ေအာင္ ရွိသျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ က်မ္းစာအုပ္မ်ား ေရးမည္ မေရးမည္ဆိုသည္မွ်ကိုပင္ အေျဖမေပးတတ္ေပ။

သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ေမးတိုင္း ဆရာေတာ္ေရးရန္ အာသီသျပင္းထန္ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္အေၾကာင္းကိုေတာ့ ေျပာေလ့ရွိ၏။

“ေအး ... ငါေရးဖို႔ ျပင္ထားတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ေတာ့ ရွိတယ္ကြ။ အဲဒီစာအုပ္ကေတာ့ ‘ဆရာေတာ္နဲ႔ေထာင္၊ ေထာင္နဲ႔ဆရာေတာ္’ ဆိုတဲ့ စာအုပ္ပဲ”

အခြင့္အခါသင့္လွ်င္ ဖတ္ၾကရမွာေပါ့ .. ဟု ဆရာေတာ္မိန္႔ၾကားသြားခဲ့ေသာ္လည္း ဆရာေတာ္ ေရးျဖစ္ခဲ့ မေရးျဖစ္ခဲ့ မသိသလို၊ မေရးျဖစ္ခဲ့ပါကလည္း ဖတ္ၾကရေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။

ဆရာေတာ္၏ အႏၲိမစ်ာပနအခမ္းအနားတြင္ ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္က မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အျမင္သာသနာျပဳသြားပံုကို ထည့္သြင္း မိန္႔ၾကားသြားခဲ့၏။

နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ သီတင္းသံုးခိုက္ ရာသီဥတုေကာင္းေသာအခါ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ နံနက္တိုင္း လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ေလ့ရွိ၏။ ထိုသို႔ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္တိုင္းလည္း သကၤန္းကို စနစ္တက် ေသခ်ာ က်နစြာ ႐ုံၿပီးမွ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္တတ္သည္။

ျမင္ရတဲ့သူေတြအတြက္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတာ္တစ္ပါးဆိုတာ ဒီလိုပါလားလို႔ သိျမင္ ေတြ႕ျမင္ ၾကည္ညိဳႏိုင္ရေအာင္ေပါ့ကြာ ... ဟု မိန္႔ဆိုသြားေၾကာင္း သိရ၏။ သကၤန္းမ႐ုံဘဲ ၿမိဳ႕ထဲထြက္ေသာ တပည့္ရဟန္းမ်ားကိုလည္း အျပစ္ဆိုေလ့ရွိ၏။

ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စာခ်လာခဲ့သျဖင့္ တရားေဟာေသာအခါတြင္ တပည့္မ်ား နားလည္ေအာင္ စာပို႔ခ်သည့္ ပံုစံမ်ိဳး ေဟာၾကားတတ္ရာ တရားနာပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ ပံုစံတစ္မ်ိဳးျဖင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ရီရီေမာေမာ နာၾကား မွတ္သားၾကရ၏။

ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ စာခ်ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးပီပီ အသံၾသဇာ အထူးျပည့္စံု၏။ ပါဠိေတာ္မ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္လွ်င္ အထူး နာေပ်ာ္ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ေကာင္း၏။

အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္ ပ႒ာန္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႕စည္း၍ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ကို ႐ြတ္ဖတ္ ၾကည္ညိဳၾကရန္ အထူး တိုက္တြန္းတတ္၏။

ဆရာေတာ္ႀကီး နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ သီတင္းသံုးခိုက္ ၂၀၀၃ ခု ဒီဇင္ဘာလ ၇ ရက္၊ ၁၃၆၅ ခု နတ္ေတာ္လဆန္း ၁၄ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ မစိုးရိမ္ပါဠိတကၠသိုလ္၊ အဂၢမဟာပ႑ိတ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု ပ႒ာန္းဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲဝိသုဒၶါဘိဝံသ၏ ‘စတုရာရကၡတရားေတာ္ေဆာင္ပုဒ္’မ်ား ႐ြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ထားသည္ကို နာယူ ၾကည္ညိဳၾက၍ ဆရာေတာ္ႀကီး လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္အလြမ္း ကန္ေတာ့ပန္း ပန္ဆင္ႏိုင္ေတာ္မူၾကပါကုန္။

ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႔

သေႏၶယူခါ၊ ဆယ္လၾကာေသာ္
မဟာသကၠရာဇ္၊ ေျခာက္ဆဲ့ရွစ္ၾကံဳ
ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႔ဝယ္
ခ်မ္းေျမ့စံုညီ၊ လုမၺိနီ၌
မဟီလိႈက္ဆူ၊ ဖြားေတာ္မူသည္
နတ္လူေအာင္ၿမိဳ႕ လမ္းပါကို။

(ခုနစ္ေန႔ ဗုဒၶဝင္ဘုရားရွိခိုး၊ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)

+++++

မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ ခု
ဥတုဂိမွာန ကဆုန္လျပည့္ ေသာၾကာေန႔
ဤေန႔ နံနက္အခါ၌ ကပိလဝတ္ျပည္ႏွင့္ ေဒဝဒဟျပည္တို႔ၾကားတြင္ ရွိေသာ လုမၺိနီ အမည္ရွိသည့္ မဂၤလာအင္ၾကင္းဥယ်ာဥ္ေတာ္သည္ အျမစ္ရင္းမွ အခက္ဖ်ားတိုင္ေအာင္ အလံုးစံု တစ္ခဲနက္ ပင္လံုးကၽြတ္ ပြင့္ျခင္းသို႔ ေရာက္၏။
နတ္တို႔၏ နႏၵဝန္ဥယ်ာဥ္ႏွင့္ အသြင္တူ၏။
အ႐ြယ္ႏုပ်ိဳ လူထိုထို၏ စိတ္ကို ေဖာက္ျပား ေခ်ာက္ခ်ား တုန္လႈပ္ေစႏိုင္ေသာ၊
ပန္းမ်ိဳးစံု ပန္ဆင္၊ ပုတီးနားေဍာင္းတို႔ ဆင္ယင္၊ သြယ္ေပ်ာင္းေသာ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္း ႀကီးငယ္ကို ဆန္းျပားစံုလင္ ဆင္ယင္ထားေသာ မိန္းမပ်ိဳတစ္ဦးႏွယ္ အထူးတင့္တယ္၏။

ဆယ္လတို႔ပတ္လံုး ဘုရားေလာင္းကို ခ်ီပိုး႐ြက္ေဆာင္၍ ကိုယ္ဝန္ရင့္ကာ သားဖြားရန္ နီးလတ္ေသာအခ်ိန္၌ မိဘေဆြမ်ိဳးတို႔ရွိရာ ေဒဝဒဟျပည္သို႔ ႂကြလွမ္းလာေသာ မဟာမာယာေဒဝီမိဖုရားႀကီးသည္ မဂၤလာအင္ၾကင္းေတာသို႔ ေရာက္ေသာ္ ပန္းအတိ တန္းဆာဆင္အပ္ေသာ အင္ၾကင္းပင္၏အခက္ကို လက္ျဖင့္ လွမ္းယူလိုျခင္း ျဖစ္လာေတာ့၏။

မဟာမာယာေဒဝီမိဖုရားႀကီး ေ႐ႊခ်ည္ထဘီကို ဝတ္၍ ငါးၾကင္းမ်က္စိႏွင့္တူေသာ အကြက္တို႔ျဖင့္ ဆန္းၾကယ္ေသာ အေပၚ႐ုံဘြဲ႕ျဖဴလႊာကို ေျခဖ်ားတိုင္ေအာင္ ဝတ္႐ုံဆင္ျမန္းလ်က္ မဂၤလာအင္ၾကင္းခက္ကို ယာလက္ေတာ္ျဖင့္ ကိုင္ဆြဲကာ လြန္ကဲေသာ တင့္တယ္ျခင္းျဖင့္ တင့္တယ္စြာ ရပ္ေသာခဏ၌ မဟာမာယာေဒဝီ၏ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ကို ဖြားျမင္ေၾကာင္း ကမၼဇေလတို႔သည္ တုန္လႈပ္လာကုန္၏။

ထိုအခါ ကိုယ္လုပ္ေမာင္းမ မႉးမတ္စေသာ လူအေပါင္းတို႔သည္ မဟာမာယာေဒဝီအတြက္ တင္းတိမ္ကန္႔လန္႔ကာတို႔ျဖင့္ ပတ္ကာ ဝန္းရံၾကကုန္ၿပီးလွ်င္ ထိုအပါးမွ ဖယ္ရွား ဆုတ္ခြာၾကကုန္ေလသည္။

မဟာမာယာေဒဝီမိဖုရားႀကီးသည္ အင္ၾကင္းခက္ကို ကိုင္၍ ရပ္လ်က္လွ်င္ သားေတာ္ကို မီး႐ႉးသန္႔စင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူေလ၏။
ကိေလသာမွ အထူးစင္ၾကယ္ကုန္ေသာ သုဒၶါဝါသျဗဟၼာႀကီး ေလးဦးတို႔က ေ႐ႊကြန္ရက္ျဖင့္ ဘုရားေလာင္းကို ခံယူ၍ မယ္ေတာ္၏ ေရွ႕မွာ ထားကာ “အရွင္မိဖုရား၊ ႏွစ္သက္ ဝမ္းေျမာက္ေသာ စိတ္ရွိသည္ ျဖစ္ပါေလာ့။ ရွင္မိဖုရားအား ဘုန္းတန္ခိုး အာႏုေဘာ္ ႀကီးျမတ္ေသာ သားေတာ္ ျဖစ္ေပၚ ဖြားေျမာက္ခဲ့ေလၿပီ”ဟု ေျပာဆိုၾကကုန္၏။

ထိုေနာက္ စတုမဟာရာဇ္ နတ္မင္းႀကီး ေလးဦးတို႔က မဂၤလာရွိသည္ဟူ၍ သမုတ္ပညတ္ ေခၚေဝၚအပ္ေသာ သစ္နက္ေရျဖင့္ သားေတာ္ကို ခံယူၾကကုန္၏။

တဖန္ ထိုနတ္မင္းႀကီး ေလးဦးတို႔၏ လက္မွ လူတို႔သည္ ဘြဲ႕ျဖဴပုဆိုးျဖင့္ သားေတာ္ကို ခံယူၾကကုန္၏။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ လူတို႔၏ လက္မွ ေျမႀကီး၌ တည္၍ အရပ္ဆယ္မ်က္ႏွာတို႔ကို ၾကည့္႐ႈေသာ္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္တူေသာသူ တစ္စံုတစ္ေယာက္မွ် ျမင္ေတာ္မမူေသာေၾကာင့္ ရပ္တည္ေတာ္မူရာအရပ္မွ ေျမာက္အရပ္သို႔ မ်က္ႏွာတူ႐ူ ခုနစ္ဖဝါး လွမ္းႂကြေတာ္မူ၏။

ခုနစ္ခုေျမာက္ေသာ ဖဝါးအလွမ္း၌ ရပ္တန္႔ေတာ္မူလ်က္ -

“အေဂၢါဟမသိၼ ေလာကႆ (ငါသည္ လူသံုးပါးထက္ ျမတ္သူ ျဖစ္၏။)
ေဇေ႒ာဟမသၼိ ေလာကႆ (ငါသည္ လူသံုးပါးထက္ ႀကီးကဲသူ ျဖစ္၏။)
ေသေ႒ာဟမသၼိ ေလာကႆ (ငါသည္ လူသံုးပါးထက္ ခ်ီးမြမ္းအပ္သူ ျဖစ္၏။)
အယမႏၲိမာ ဇာတိ (ဤယခု ပဋိသေႏၶတည္ေနရျခင္းကား ငါ့အဖို႔ရာ ေနာက္ဆံုးပဋိသေႏၶ တည္ေနရျခင္း ျဖစ္၏။)
နတၳိဒါနိ ပုနဗ႓ေဝါ (ယခုအခါ၌ ငါ့အဖို႔ရာ တဖန္ ဘဝသစ္ျဖစ္ရျခင္း မရွိေတာ့ၿပီ။)”
ဟူ၍ ေလာကဓာတ္ စၾကဝဠာတိုက္ေပါင္း တစ္ေသာင္းလံုးကို ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏ အသံေတာ္ျဖင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ၾကားလႊံ႕ေစ၍ ရဲရဲေတာက္စကားကို ၾကံဳးဝါးက်ဴးရင့္ေတာ္မူ၏။
အလံုးစံုေသာ ျဗဟၼာ နတ္ လူတို႔သည္ ေကာင္းႀကီးေပးၾကရကုန္၏။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္ျမတ္ ဖြားကာစ စကားဆိုဖူးသည္မွာ သံုးဘဝ ရွိ၏။

မေဟာသဓာဘုရားေလာင္း ဖြားျမင္ေသာ္ ထိုဘုရားေလာင္း၏ လက္၌ သိၾကားမင္း လာ၍ ထားအပ္ေသာ စႏၵကူးႏွစ္ကို မိခင္သူေဌးကေတာ္ႀကီး ျမင္၍ “ခ်စ္သား၊ သင္ခ်စ္သားသည္ အဘယ္ဝတၳဳကို ယူ၍ လာသနည္း”ဟု ေမးေလရာ “မိခင္၊ ေဆးပါတည္း”ဟု ဆို၏။

ေဝႆႏၲရာမင္းအျဖစ္ မယ္ေတာ္ဖုႆတီမိဖုရားဝမ္းမွ ဖြားျမင္ကာစ၌ လက္ယာလက္ကို ဆန္႔တန္း၍ “မယ္ေတာ္မိခင္ ေ႐ႊနန္းရွင္၊ ေ႐ႊနန္းေတာ္၌ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ဥစၥာသည္ ရွိပါ၏ေလာ။ အလႉကို လႉပါအံ့”ဟု ဆို၏။ ထိုအခါ မယ္ေတာ္မိဖုရားႀကီးက “ခ်စ္သား၊ သင္ခ်စ္သားသည္ ဥစၥာရွိေသာ အမ်ိဳး၌ ျဖစ္၏”ဟု ဆို၍ သားေတာ္၏ လက္ကို မိမိ၏လက္ဖဝါးအျပင္၌ တင္သည္ကို ျပဳ၍ ဥစၥာတစ္ေထာင္ထုပ္ကို ထားေပ၏။

+++++
စာၫႊန္း
မဟာဗုဒၶဝင္ဝတၳဳေတာ္ႀကီး-ပဌမငါးခုန္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
မဟာဗုဒၶဝင္-မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
ဂမ႓ီရကဗ်ာက်မ္း-လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
တို႔မွ ယူ၍ ၾကည္ညိဳပူေဇာ္၏။

ျဗဟၼာမ်ား၏ သက္တမ္းႏွင့္ ကမ႓ာပ်က္ပံု ျဖစ္ပံု

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ စေနေန႔သည္ ၁၃၇၂ ခုႏွစ္ ကဆုန္လဆန္း ၅ ရက္၊ ျမန္မာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ ျဖစ္၏။

နယူးဂ်ာစီ မဟာစည္သတိပ႒ာန္ရိပ္သာ၌ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္အားေပးပြဲရွိရာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္း၌ စေနေန႔တိုင္း ျပဳလုပ္ေနေသာ အဘိဓမၼာသင္တန္းကို ယခုတစ္ပတ္တြင္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္က ညေန ၄ နာရီမွ ၅ နာရီထိ အဘိဓမၼာ စိတ္ပိုင္း သင္ခန္းစာမ်ားကို ေက်ညက္ေစရန္ ျပန္လည္ ပို႔ခ်ေပး၏။

ဆရာေတာ္ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ ယခုအပတ္ သင္ခန္းစာ၊ (၂၈)ပတ္ေျမာက္ သင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မွာ ျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္းမ်ားႏွင့္ ကမ႓ာပ်က္ပံု တည္ပံု အေၾကာင္းျဖစ္ၿပီး ဗဟုသုတျဖစ္ဖြယ္ ေလ့လာသင္ယူၾကရ၏။

အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ ဆရာေတာ္ကလည္း သူ၏ အသံသြင္း သင္ခန္းစာထဲတြင္ ဗဟုသုတအေနျဖင့္ သိရွိထားသင့္ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားခဲ့ၿပီး၊ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ပရမတၳသံခိပ္က်မ္းလာ လကၤာမ်ား၊ မဟာဝိသုဒၶါ႐ုံဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ကမ႓ာပ်က္ပံု တည္ပံု လကၤာမ်ားျဖင့္ ပို႔ခ်ေပးသြား၏။

+++++

လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ပရမတၳသံခိပ္လကၤာမ်ား

‘အာယု’ ‘အႏၲရာ’၊ ‘အသခ်ၤာ’၊ ‘မဟာ’ ေလးမ်ိဳးကပ္။

ကပၸ = ကပ္ = ကမ႓ာ ေလးမ်ိဳး ရွိ၏။

အာယုကပ္ = အသက္ ၇၀ တမ္း၊ ၈၀ တမ္း၊ ၁၀၀ တမ္း စသည္ ထိုထို သက္တမ္းကို အာယုကပ္ဟု ေခၚ၏။ လူတို႔၏ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္း ၈၀ ရွိေသာ အခ်ိန္ကာလျဖစ္လွ်င္ အာယုကပ္ ၈၀၊ လူတို႔ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္း ၉၀ ကာလျဖစ္လွ်င္ အာယုကပ္လည္း ၉၀ ဟူလို။

အႏၲရကပ္ = လူတို႔၏ သက္တမ္း အသေခ်ၤယ်တမ္းမွ ၁၀ ႏွစ္တမ္းသို႔ ဆုတ္ယုတ္ခ်ိန္ႏွင့္ တဖန္ ၁၀ ႏွစ္တမ္းမွ အသေခ်ၤယ်တမ္းသို႔ တိုးတက္ခ်ိန္ အၾကားကာလကို အႏၲရကပ္ဟု ေခၚ၏။

အသေခ်ၤယ်ကပ္ = အႏၲရကပ္ေပါင္း ၆၄ ခုကို အသေခ်ၤယ်ကပ္ဟု ေခၚ၏။

‘သံ’ ‘ဝိဝဋ္’တြင္၊ ‘ဌာယီ’ယွဥ္၊ ‘သေခ်ၤ’ ေလးလီမွတ္။

‘ပ်က္’ ‘တည္’ ‘ျဖစ္’ ‘တည္’၊ အစဥ္လည္၊ ေလးမည္ အနက္ဟပ္။

‘သေခ်ၤ’ေလးျဖာ၊ အေပါင္းမွာ၊ ‘မဟာကမ႓ာ’ မွတ္။

ကမ႓ာပ်က္ဆဲျဖစ္ေသာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ = သံဝ႗ကပ္

ပ်က္သည့္အတိုင္း တည္ေနေသာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ = သံဝ႗ဌာယီကပ္

ကမ႓ာႀကီးျဖစ္ပြားဆဲျဖစ္ေသာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ = ဝိဝ႗ကပ္

ျဖစ္ပြားၿပီးအတိုင္း တည္ေနေသာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ = ဝိဝ႗ဌာယီကပ္ ဟူေသာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ ၄ ခုကို ‘မဟာကပ္’ဟု ေခၚ၏။

မဟာကပ္ = အသေခ်ၤယ်ကပ္ ၄ ခု (တစ္ကမ႓ာ)

+++++

မဟာဝိသုဒၶါ႐ုံဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ (မီးျဖင့္) ကမ႓ာပ်က္ပံု တည္ပံု လကၤာ

ေရွးဦးစြာပ်က္

ကုေဋဖက္သည့္

သိန္းစကၠဝါ

မိုးႀကီး႐ြာေသာ္

ညီညာ႐ႊင္ပ်

စိုက္ပ်ိဳးၾကသား

ေဂါဏစားေလာက္

ပင္ငယ္ေရာက္လွ်င္

တစ္ေပါက္မက်

တစ္သိန္းမွ်က

ေလာကဗ်ဴဟာ

နတ္ကာမာတို႔

ေမတၱာပြားၾက

ႀကီးမိဘကို

တုပ္ကြျမတ္ေလး

လုပ္ေကၽြးၾကပါ

ေႂကြးေၾကာ္လာ၏။

သတၱဝါအမ်ား

စ်ာန္ကိုပြားလ်က္

စံလားျဗဟၼာ

ကာလၾကာ၍

ဒုတိယာေန

ေပၚလာေလေသာ္

ျမစ္ငယ္ေရေျခာက္

ညဥ့္လည္းေပ်ာက္၏။

သံုးေျမာက္ ေလးစင္း

ငါးစင္း ဆ႒

သတၱမ ေန

ေပၚထြက္ေခ်ေသာ္

ေျခာက္ေလ ျမစ္ႀကီး

အိုင္ႀကီးသမုဒၵရာ

စကၠဝါခိုးထ

မီးလွ်ံႂကြ၍

သခၤါရခပင္း

ျပာမႂကြင္းခဲ့

ဟင္းလင္းထက္ေအာက္

မိုက္ေမွာင္ေရာက္သည္

ကြယ္ေပ်ာက္လံုးစံု မၿမဲတည္း။

ထို႔ေနာက္ ကမ႓ာ

ျပဳမိုး႐ြာေသာ္

ေလာင္ရာတစ္ေလွ်ာက္

ေလခံေထာက္သား

ခန္းေျခာက္စဥ္သင့္

ေရွ႕တိုင္းျဖစ္လွ်င္

တည္လင့္ထက္ဘံု

ေျမေရာက္တံုေသာ္

ဝါယံုဆို႔ေန

ေရစစ္ေရသို႔

တည္ေနမယို

ခန္းတိုင္းမိုလ်က္

ေရခ်ိဳအထက္

ေျမခ်ိဳတက္သား

ထို႔ထက္ျဗဟၼာ

စုေတလာ၍

ရသာပထဝီ

ေျမအဆီကို

လုပ္ခ်ီသံုးေဆာင္

တဏွာေလာင္လ်က္

ကိုယ္ေရာင္ကြယ္ေပ်ာက္

မိုက္ေမွာင္ေရာက္၍

အေၾကာက္ရကာ

ရဲၾကရာဖို႔

ေလ်ာ္စြာဆႏၵ

ေနႏွင့္လတို႔

ေပၚၾကထင္ရွား

နကၡတ္မ်ားလည္း

လွည့္သြားျဖစ္ၾက

တေပါင္းလဟု

ပုဏၰရက္တြင္း

ဆပ္ထမင္းသို႔

ကုန္းက်င္းစံုစြာ

ျဖစ္ၾကလာသည္

ကမ႓ာတည္ခင္း စံုသတည္း။

ရသာေျမကို

စားေလတံုမွ်ိဳ႕

တဏွာဖို႔၍

တခ်ိဳ႕ မလွ

တခ်ိဳ႕ လွတည္း

ဆင္းမလွသူ

လွသသူက

မာန္မူသည့္တြက္

ေျမခ်ိဳညက္လည္း

ကြယ္ဝွက္ျပန္ဘိ

ဘူမိပပၸဋက

ေျမလႊာျမႏွင့္

ပဒါလတာ

ထို႔တူလာ၏

ရသာလိုေပး

ထြန္ႏွင့္ေဝးသည့္

သေလးဆန္စင္

စားေလလွ်င္မူ

မစင္ငယ္ႀကီး

ျဖစ္ၾကၿပီး၍

ယိုစီးဖို႔ရာ

ထြက္ဖို႔ငွာဟု

အမာဝေပါက္

ေဘာလည္း ေရာက္၏

တစ္ေယာက္တစ္ေယာက္

ေမထုန္ေျမာက္ေအာင္

ေသြေဖာက္ယုတ္မာ

က်င့္သည့္တာေၾကာင့္

ပညာရွိမ်ား

ျမစ္တားေမာင္းမဲ

ညႇဥ္းဆဲပုတ္ခတ္

ျပဳေလအပ္၍

ခိုကပ္ဖို႔ရာ

အိမ္ရာတည္ေဆာက္။

လူပ်င္းေနာက္သို႔

နည္းေလွ်ာက္သိမ္းဆည္း

ထိုကတည္းက

ဖြဲလည္းေျမႇးယွက္

ရိတ္ရာကြက္မွ

မထြက္လာထ

ညည္းတြားၾက၏

ထားရေရးသား

သူ႔ပိုင္းျခားကို

ခိုးျငားမႏိုင္

သံုးႀကိမ္တိုင္ေသာ္

စြဲကိုင္ခဲတုတ္

သတ္ပုတ္ယွက္ေျမႇး

ႏိုင္မေဟးလို႔

စုေဝးတိုင္ပင္

မ်ားထက္တင္သား

ဗုဒၶကၤုျမတ္

ေဗာဓိသတ္ကို

ခ်ဥ္းလတ္ပန္ထြာ

သမုတ္ပါ၍

မဟာသမၼတ

ခတၱိယႏွင့္

ရာဇအျပား

မည္သံုးပါးျဖင့္

ထင္ရွားလူ႔ေဘာင္

စတည္ေထာင္ခဲ့

ထို႔ေနာင္ ျဗဟၼဏ

အမ်ိဳးစသည့္

ဝဏၰေလးပါး

ဤသို႔အားျဖင့္

တရားေသြကြက္

ယြင္းေခ်ာ္ပ်က္၍

အသက္တိုလ်

ပါပကသည္

ဓမၼလူတြင္ ထြန္းသတည္း။

+++++

မီးခုနစ္တန္၊ ေရတစ္တန္၊ ရွစ္ျပန္ ဆံုးေလဓာတ္။

‘ပ’ ‘ဒု’ ‘တ’ ေထြ၊ စ်ာန္ဘံုေဗြ၊ ‘မီး’ ‘ေရ’ ‘ေလ’နယ္မွတ္။

ကမ႓ာပ်က္ေသာအခါ မီးျဖင့္ ခုနစ္ႀကိမ္ ပ်က္ၿပီး၊ ေရျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ ပ်က္ၿပီး၊

ဒုတိယ အျပန္ မီးျဖင့္ ခုနစ္ႀကိမ္၊ ေရျဖင့္ တစ္ႀကိမ္၊

တတိယ အျပန္ မီးျဖင့္ ခုနစ္ႀကိမ္၊ ေရျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ ..စသည္ ပ်က္ၿပီး

ရွစ္ႀကိမ္ေျမာက္အျပန္၌ မီးျဖင့္ ခုနစ္ႀကိမ္ပ်က္ၿပီး၊ ေလျဖင့္ ပ်က္၏။

မီးျဖင့္ ပ်က္ေသာအခါ ပထမစ်ာန္ဘံုတိုင္ေအာင္ (ျဗဟၼပါရိသဇၨာ၊ ျဗဟၼပုေရာဟိတာ၊ မဟာျဗဟၼာ)

ေရျဖင့္ ပ်က္ေသာအခါ ဒုတိယစ်ာန္ဘံုတိုင္ေအာင္ (ပရိတၱာဘာ၊ အပၸမာဏာဘာ၊ အာဘႆရာ)

ေလျဖင့္ ပ်က္ေသာအခါ တတိယစ်ာန္ဘံုတိုင္ေအာင္ (ပရိတၱသုဘာ၊ အပၸမာဏသုဘာ၊ သုဘကိဏွာ) ပ်က္၏။

+++++

ျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္း

မီးျဖင့္ ကမ႓ာပ်က္ေသာအခါ ပထမစ်ာန္ဘံုတိုင္ေအာင္ ပ်က္ၿပီး၊ တစ္ကမ႓ာ (မဟာကပ္ -သို႔မဟုတ္- အသေခ်ၤယ်ကပ္ ၄ ခု)တြင္လည္း အသေခ်ၤယ်ကပ္တစ္ခု (ဝိဝ႗ဌာယီကပ္)သာ သတၱဝါတို႔ အသက္ရွင္ေနႏိုင္သျဖင့္ မဟာျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္းမွာ အသေခ်ၤယ်ကပ္တစ္ခု ရွည္ၾကာႏိုင္၏။

ျဗဟၼပုေရာဟိတာဘံုသား ျဗဟၼာတို႔မွာ အသေခ်ၤယ်ကပ္တစ္ဝက္ (အႏၲရကပ္ ၃၂ ကပ္)

ျဗဟၼပါရိသဇၨာဘံု ျဗဟၼာတို႔မွာ အသေခ်ၤယ်ကပ္ သံုးပံုတစ္ပံု (အႏၲရကပ္ ၂၁ ကပ္ႏွင့္ သံုးပံုတစ္ပံု) ရွည္ၾကာႏိုင္၏။

မီးျဖင့္ ခုနစ္ႀကိမ္ပ်က္ၿပီး၊ ေရျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ (ရွစ္ကမ႓ာေျမာက္) ပ်က္ေသာအခါ ဒုတိယစ်ာန္ဘံုတိုင္ေအာင္ ပ်က္သျဖင့္

အာဘႆရာဘံု ျဗဟၼာတို႔မွာ မဟာကပ္ ရွစ္ကပ္တိုင္ေအာင္လည္းေကာင္း၊

အပၸမာဏာဘံု ျဗဟၼာတို႔မွာ မဟာကပ္ ေလးကပ္၊

ပရိတၱာဘာဘံု ျဗဟၼာတို႔မွာ မဟာကပ္ ႏွစ္ကပ္ အသက္ရွည္ၾကာႏိုင္၏။

မီး ခုနစ္ - ေရတစ္၊ ရွစ္ႀကိမ္ေျမာက္အျပန္ (၆၄ ကမ႓ာေျမာက္)မွာ ေလျဖင့္ ပ်က္ေသာအခါ သုဘကိဏွာျဗဟၼဘံုတိုင္ေအာင္ ပ်က္ေသာေၾကာင့္

သုဘကိဏွာျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္းမွာ မဟာကပ္ ၆၄၊

အပၸမာဏသုဘာျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္းမွာ မဟာကပ္ ၃၂၊

ပရိတၱသုဘာျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္းမွာ မဟာကပ္ ၁၆ ကပ္ ရွည္ၾကာႏိုင္၏။

ေဝဟပၹိဳလ္ႏွင့္ အသညသတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ သက္တမ္း = မဟာကပ္ ၅၀၀

အဝိဟာဘံု = မဟာကပ္ ၁၀၀၀

အတပၸါဘံု = မဟာကပ္ ၂၀၀၀

သုဒႆာဘံု = မဟာကပ္ ၄၀၀၀

သုဒႆီဘံု = မဟာကပ္ ၈၀၀၀

အကနိ႒ဘံု = မဟာကပ္ ၁၆၀၀၀

ပထမအ႐ူပဘံု (အာကာသာနၪၥာယတနဘံု) = မဟာကပ္ ႏွစ္ေသာင္း

ဒုတိယအ႐ူပဘံု (ဝိညာဏၪၥာယတနဘံု) = မဟာကပ္ ေလးေသာင္း

တတိယအ႐ူပဘံု (အာကိၪၥညာယတနဘံု) = မဟာကပ္ ေျခာက္ေသာင္း

စတုတၳအ႐ူပဘံု (ေနဝသညာနာသညာယတနဘံု) = မဟာကပ္ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ သက္တမ္း ရွိႏိုင္၏။

+++++

ေခတ္ ၃ ပါး (နယ္ပယ္ ၃ ပါး)

ျမန္မာစကား “ေခတ္ = အခ်ိန္” ကို မဆိုလိုဘဲ၊ ဤ ‘ေခတ္’၏ အဓိပၸာယ္မွာ ‘နယ္ပယ္’ကို ဆို၏။

‘ဇာတိ’ ‘အာဏာ’၊ ‘ဝိသယာ’၊ သံုးျဖာ ေလာကဓာတ္။

‘ေသာင္း’ ‘သိန္းကုေဋ’၊ ‘အသေခ်ၤ’၊ သံုးေထြ အစဥ္ဟပ္။

‘ျဖစ္’ ‘ပ်က္’ ႏွစ္ျဖာ၊ အတူမွာ၊ ‘အာဏာေခတ္’ဟု မွတ္။

ဇာတိေခတ္ = စၾကဝဠာတစ္ေသာင္း၊ (ျမတ္စြာဘုရား ပဋိသေႏၶေနသည့္အခါ၊ ဖြားျမင္သည့္အခါ ေျမႀကီးလႈပ္စဥ္ စၾကဝဠာတစ္ေသာင္း ဇာတိေခတ္တစ္ခုလံုး လႈပ္၏။)

အာဏာေခတ္ = စၾကဝဠာကုေဋတစ္သိန္း၊ (ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ရတနသုတ္၊ ေမတၱသုတ္၊ ခႏၶသုတ္ စသည္တို႔၏ အာဏာႏွ႔ံရာ နယ္ပယ္။)

ဝိသယေခတ္ = စၾကဝဠာအသေခ်ၤ အနႏၲ

ကမ႓ာျဖစ္ေသာအခါ၊ ကမ႓ာပ်က္ေသာအခါ အာဏာေခတ္အကုန္ အတူ ျဖစ္ပ်က္၏။

+++++

အဘိဓမၼာသင္တန္းၿပီးေသာ္ ေလာကခ်မ္းသာ ဆည္းဆာ ဓမၼဒါနကို အရွင္ဝဏၰိတက “တကယ့္ စြမ္းအားရွင္”အေၾကာင္း သိမွတ္ဖြယ္ရာ လကၤာမ်ားျဖင့္ ေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္သြားေလသည္။

စြမ္းအားရွင္ = စိတ္အေၾကာင္း ေဆာင္ပုဒ္လကၤာမ်ား

(၁)

ျမင္ႏိုင္ခဲစြ၊ သိမ္ေမြ႕လွ၍

သူက်လိုရာ၊ က်တတ္ပါသည့္

ပမာေျမႇာင္ႏိုင္း၊ စိတ္ဆင္႐ိုင္းကို

ထူးသိုက္ေျဖခၽြတ္၊ ထင္တိုင္းလႊတ္၍

မကြတ္မထိန္း၊ ၫႊတ္တိုင္းယိမ္းက

ေအးၿငိမ္းခ်မ္းသာ၊ မရပါဘဲ

ပူျပာဆင့္ကဲ၊ လြန္ဆင္းရဲသည္

မိုက္မဲသူတို႔ လမ္းစဥ္တည္း။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

(၂)

ျမင္ႏိုင္ခဲစြ၊ သိမ္ေမြ႕လွ၍

သူက်လိုရာ၊ က်တတ္ပါသည့္

ပမာေျမႇာင္ႏိုင္း၊ စိတ္ဆင္႐ိုင္းကို

ခ်င့္ႏိႈင္းဉာဏ္ယွဥ္၊ သမၸဇဥ္ႏွင့္

အစဥ္ခၽြန္းအုပ္၊ သတိခ်ဳပ္၍

မလႈပ္မယိုင္၊ ေကာင္းစြာႏိုင္ေသာ္

ဖြံ႕ခိုင္ၿဖိဳးၿဖိဳး၊ ခ်မ္းသာတိုးသည္

ေကာင္းက်ိဳးႂကြယ္လိမ့္မည္သာကို။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

(၃)

ေရေၾကာင့္ ၫြန္ျဖစ္၊ ထိုၫြန္ညစ္လည္း

စင္လစ္ေရေၾကာင့္၊ ေသြမေထာက္ဘူး

စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚ၊ စိတ္ေၾကးေညႇာ္လည္း

ေဆးေလွ်ာ္စိတ္ပင္၊ စင္,မစင္ကို

ကိုယ္ပင္ဖန္ျပဳ၊ သူမျပဳသည္

စင္မႈကိုယ့္မွာ တာဝန္တည္း။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

(၄)

အသီးတစ္ရာ၊ အညႇာတစ္ခု

ပမာျပဳ၍၊ စိတ္ဟုမည္ျငား

ဤတစ္ပါးမွ်၊ တရားကိုက်

ေစာင့္စည္းကြပ္ကာ၊ လူ႔ရပ္နတ္႐ြာ

ျဗဟၼာ နိဗၺာန္၊ ေရာက္ေၾကာင္းမွန္၏။

(မဃေဒဝ)

(၅)

မေကာင္းမႈေရွာင္၊ ေကာင္းမႈေဆာင္

ျဖဴေအာင္ စိတ္ကိုထား။

ေျပာ,ျပဳ,ေတြးလွ်င္၊ သတိယွဥ္

ဆင္ျခင္ ဉာဏ္ေရွ႕သြား။

စိတ္ထားေျဖာင့္မွန္၊ ခြင့္လႊတ္ရန္

သည္းခံ ေမတၱာထား။

လံုးလႏွင့္ဇြဲ၊ မေလ်ာ့ဘဲ

အၿမဲတင္းတင္းထား။

အရာရာတြင္၊ အသံုးဝင္

ေအာင္ျမင္ေၾကာင္းတရား။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

(၆)

တန္းတူေတြ႕လွ်င္၊ ေမတၱာဝင္

မဝင္ႏို္င္က၊ ၿပိဳင္တတ္သည္

ၿပိဳင္မည့္အစား၊ ေမတၱာပြား

စိတ္ထား ဒီလိုေျပာင္းပါ့မည္။

ကိုယ့္ေအာက္နိမ့္လွ်င္၊ က႐ုဏာဝင္

မဝင္ႏိုင္က၊ ႏိုင္တတ္သည္

ႏိုင္မည့္အစား၊ က႐ုဏာပြား

စိတ္ထား ဒီလိုေျပာင္းပါ့မည္။

ကိုယ့္ထက္သာလွ်င္၊ မုဒိတာဝင္

မဝင္ဣႆာ၊ ယိုင္တတ္သည္

ယိုင္မည့္အစား၊ မုဒိတာပြား

စိတ္ထား ဒီလိုေျပာင္းပါ့မည္။

မိုက္သူေတြ႕လွ်င္၊ ဥေပကၡာဝင္

မဝင္ႏို္င္က၊ ႐ြဲ႕တတ္သည္

႐ြဲ႕မည့္အစား၊ ဥေပကၡာပြား

စိတ္ထား ဒီလိုေျပာင္းပါ့မည္။

(ေရွးဆရာေတာ္)

(၇)

သိကၡာသံုးပါး၊ ျမတ္တရား

ေယာက်္ားမိန္းမ၊ မခြဲပါ။

စိတ္ဓာတ္ကိုျပင္၊ ႀကိဳးစားလွ်င္

ခုပင္ ရႏိုင္တာ။

ႀကိဳးစားလိုက္လွ်င္၊ စြမ္းအားထင္

မ်က္ျမင္ ကိုယ္ေတြ႕ပါ။

ေယာက်္ားျဖစ္႐ုံ၊ အားမစံုျငား

မႀကိဳးစားက၊ စြမ္းအားက်

ဘာမွ မရပါ။

မိန္းမေသာ္လည္း၊ အားကုန္ခဲ၍

စိတ္ဇြဲထက္သန္၊ ႀကိဳးစားျပန္

ဧကန္ ထူးျခားလာ။

လူ၏စြမ္းအား၊ ျမတ္တရား

စိတ္ထားေကာင္းဖို႔ လိုရင္းပါ။

(၈)

စိတ္ႏွလံုးကို၊ ဆံုးမမွန္စြာ

စိတ္မေကာင္းက၊ မေကာင္းျဖစ္မွာ

စိတ္ေတြေကာင္းမွ၊ ေကာင္းၾကသူငါ

စိတ္ယဥ္ေက်း သင္ေပး တို႔ျမတ္စြာ။

(ဦးကုေဝရ)

(၉)

ေအးျမၾကည္လင္၊ ကန္ေရျပင္၏

ေအာက္တြင္ရွိျငား၊ ငါး,လိပ္,ဖားႏွင့္

ေယာက္သြား,ခ႐ု၊ အစုစုကို

ၾကည့္႐ႈလိုက္လွ်င္၊ ထင္ထင္ျမင္သို႔

ၾကည္လင္စိတ္ျဖဴ၊ ထိုသည့္သူက

ကိုယ္သူအက်ိဳး၊ ႏွစ္ဦးအက်ိဳးႏွင့္

မဂ္က်ိဳးဖိုလ္သည့္၊ နိဗၺာန္ထိသည္

သူ၏စိတ္ဓာတ္ ၾကည္ေသာေၾကာင့္။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

(၁၀)

ကိေလညစ္မဲ၊ စိတ္၌စြဲ

႐ုပ္လည္း မၾကည္လင္။

ကိေလညစ္မဲ၊ စိတ္မစြဲ

႐ုပ္ဆင္း ၾကည္လင္သည္။

စိတ္ညစ္မည္းလွ်င္၊ ဆင္းရဲပင္

ျဖဴလွ်င္ ခ်မ္းသာသည္။

ခ်မ္းသာရလို၊ မ်ားလူဗိုလ္

စိတ္ကို သိရမည္။

စိတ္ကိုသိခ်င္၊ မ်ားလူရွင္

ေန႔စဥ္ စစ္ရမည္။

ေန႔စဥ္စစ္ေဆး၊ စိတ္ညစ္ေၾကး

ေလွ်ာ္ေဆးပစ္ရမည္။

(ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္)

+++++

စာကိုး

ပရမတၳသံခိပ္က်မ္း-လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး

ပရမတၳသံခိပ္က်မ္းအေျဖ-မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး

သၿဂႋဳဟ္ဘာသာဋီကာ-အရွင္ဇနကာဘိဝံသ

အဘိဓမၼာသင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား-အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ

ေႏြဦးလုပ္အားဒါန (၁၇-ဧၿပီ-၂၀၁၀)

၁၃၇၂ ခုႏွစ္ ကဆုန္လဆန္း ၅ ရက္ ျမန္မာႏွစ္ဆန္း တစ္ရက္ေန႔၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ စေနေန႔တြင္ နယူးဂ်ာစီ မဟာစည္သတိပ႒ာန္ရိပ္သာ၌ ေႏြဦးလုပ္အားဒါနေပးလႉၾကရာ

• နယူးဂ်ာစီေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ားအား ေန႔ဆြမ္း ဆက္ကပ္ျခင္း၊
• ေလာကခ်မ္းသာေစတီေတာ္ရင္ျပင္ႏွင့္ မုခ္ဝေလွကားဆင့္မ်ားရွိ စုပံုထားေသာ ျငမ္းပစၥည္းမ်ား ရွင္းလင္းျခင္း၊
• ရာသီဥတုေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ ျခံစည္း႐ိုးသစ္ပင္မ်ားကို ရွင္းလင္းျခင္း၊ ျခံစည္း႐ိုး သစ္ပင္မ်ားကို ျပဳျပင္ေပးျခင္း၊
• နယူးဂ်ာစီရိပ္သာေက်ာင္း ေျမေအာက္ခန္း ျပင္ဆင္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း၊
• ပံုေလာင္းၿပီး အဂၤေတကႏုတ္ပန္းမ်ားကို အေပါက္မ်ားေဖာက္ျခင္း၊ ကႏုတ္ပန္းအသစ္မ်ား ပံုေလာင္းျခင္းတို႔ကို စုေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ၾကသည္။

မိုး႐ြာမည္ဟု မိုးေလဝသဌာနက ခန္႔မွန္းထားခဲ့ေသာ္လည္း တစ္ေန႔လံုးနီးပါး မိုးမ႐ြာခဲ့။
ေန႔ခင္းတြင္ အပူခ်ိန္ ၆၀ ဒီဂရီ ဝန္းက်င္ရွိေသာ္လည္း မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ၅၀ ဒီဂရီ ဝန္းက်င္သို႔ က်ဆင္းသြားသျဖင့္ အနည္းငယ္ ေအးလာ၏။

လုပ္အားေပးမည့္သူ အခ်ိဳ႕ မေရာက္လာသျဖင့္ ျခံစည္း႐ိုးသစ္ပင္မ်ား မစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ခဲ့ေပ။

ဉာဏအား ကာယအားတို႔ျဖင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ လႉဒါန္းေနရသည္ကို အားမရေသးသျဖင့္ ေလာကခ်မ္းသာ ဓမၼာ႐ုံ ေယာဂီေဆာင္ ေက်ာင္းေဆာင္ေတာ္ႀကီးတြင္ အိပ္ခန္းတစ္ခန္းကို အင္ဂ်င္နီယာ ဦးေမာင္ေမာင္ႏွင့္ ေဒၚျမတ္ျမတ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံက လႉဒါန္းကာ ေရစက္သြန္းခ် ေကာင္းမႈကုသိုလ္အမွ် ေပးေဝသြားခဲ့ေလသည္။

သာဓု ... သာဓု ... သာဓု။

+++++

နယူးဂ်ာစီရိပ္သာေက်ာင္း ဆရာေတာ္မ်ားအား စုေပါင္း ေန႔ဆြမ္း ဆက္ကပ္ -

+++++

ေလာကခ်မ္းသာေစတီေတာ္ရင္ျပင္ႏွင့္ မုခ္ဝေလွကားဆင့္မ်ားရွိ စုပံုထားေသာ ျငမ္းပစၥည္းမ်ား ရွင္းလင္း -

(အေနာက္ဘက္မုခ္)

(ေတာင္ဘက္မုခ္)

(အေရွ႕ဘက္မုခ္)

(ေျမာက္ဘက္မုခ္)

+++++

ရာသီဥတုေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ ျခံစည္း႐ိုးသစ္ပင္မ်ားကို ရွင္းလင္း၊

ျခံစည္း႐ိုးသစ္ပင္မ်ား ျပဳျပင္ -

စိုက္ပ်ိဳးမည့္ ျခံစည္း႐ိုး သစ္ပင္မ်ား -

+++++

နယူးဂ်ာစီရိပ္သာေက်ာင္း ေျမေအာက္ခန္းတြင္ ျပင္ဆင္ ေဆာင္႐ြက္ -

+++++

ေလာကခ်မ္းသာေစတီေတာ္ ပလႅင္ခံုပတ္လည္တြင္ အလွဆင္မည့္ အဂၤေတကႏုတ္ပန္းမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပံုေလာင္း ျပဳလုပ္ၾက -

+++++

ေလာကခ်မ္းသာ ဓမၼာ႐ုံ ေယာဂီေဆာင္ ေက်ာင္းေဆာင္ေတာ္ႀကီး၏ အိပ္ခန္းတစ္ခန္း လႉဒါန္း ေရစက္ခ်-