ကမၼ႒ာန္းပိုင္း (၅)

... ျပန္ စဥ္းစားၾကည့္စမ္း။
အဘိဓမၼာမေလ့လာခင္က အသိနဲ႔ အဘိဓမၼာေလ့လာၿပီးမွ အသိနဲ႔ ဘယ္လိုေနသလဲ?
ကြာျခားမႈရွိရဲ႕လား ... မရွိဘူးလား။
ရွိတာေပါ့။

စကားသံုးတာေတြကို ပိုၿပီး နားလည္လာတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။
ဆိုပါေတာ့၊ ေစတနာ .. ေစတနာနဲ႔ ေျပာေနတယ္။ ျမန္မာစကားမွာေတာ့ ေစတနာဆိုတာ ေကာင္းတာကို ေစတနာေခၚတာ။
မင္းကို ငါ .. ေစတနာနဲ႔ ေျပာတယ္ဆိုတာ ေကာင္းတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ေျပာတယ္လို႔ ဆိုတာ။

တကယ္ကေတာ့ ေစတနာဆိုတာ ဘာလဲ?
ေစ့ေဆာ္ျခင္း သေဘာတရား၊ ေကာင္းတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ မေကာင္းတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။
ဒါေတြကို နားလည္လာၿပီေနာ္။

ၿပီးေတာ့ ဘုန္းႀကီး ေရစက္ခ်တဲ့အခါက်ေတာ့ အာသေဝါတရားေလးပါးတို႔၏ ကင္းရာ ကုန္ရာ နိဗၺာန္သို႔လို႔ ႐ြတ္ၾကတာ ၾကားဖူးတယ္ မဟုတ္လား။
အာသေဝါတရားဆိုတာ အခု နားလည္ၿပီ ဆိုပါေတာ့။ မမွတ္မိရင္ေတာင္ ျပန္ၾကည့္ရင္ သိတယ္။

ဘုန္းႀကီးေတြ တရားေဟာတဲ့အခါ ဥပါဒါနကၡႏၶာ .. ဒီလိုသံုးတာေတြ ရွိတယ္။
သမုဒယ၊ တဏွာေလာဘဆိုတဲ့ စကားေတြကို အခု နားလည္လာၿပီ မဟုတ္လား။
အရင္ကေတာ့ ကိုယ္က နားလည္တယ္ ထင္တာ။
တကယ္ေတာ့ နားမလည္ဘူး။ ျမန္မာစကားဆိုၿပီး နားလည္သလို ထင္တာပဲ ရွိတယ္။
အခုေတာ့ အဲဒါေတြကို တိတိက်က် နားလည္လာၿပီ။

ငါ စိတ္မေကာင္းဘူးကြာ၊ စိတ္ဆိုးတယ္လို႔ ေျပာ့ေလ့ရွိၾကတယ္။
အမွန္ကေတာ့ အဲဒီစိတ္ဆိုတာဟာ စိတ္ေရာ၊ ေစတသိက္ေရာ ႏွစ္ခုလံုးကို ေပါင္းၿပီး ေျပာေနတာ။
စိတ္ခ်ည္းသက္သက္ ဆိုးလို႔ မရဘူး။
ေစတသိက္ဆိုးေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါ စိတ္ဆိုးတယ္ ေခၚရတာ။

အဲသလို အဘိဓမၼာကို နားလည္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသိဉာဏ္ဟာ အရင္ကနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး ျဖစ္လာတယ္ မဟုတ္လား။
ၿပီးေတာ့ practical side ကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ဟာက ကုသိုလ္၊ ဘယ္ဟာက အကုသိုလ္ဆိုတာ နားလည္ၿပီ၊ သိေနၿပီ။
သိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အကုသိုလ္ဆိုတာက မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးတတ္တယ္။
ကုသိုလ္ဆိုတာက ေကာင္းတဲ့အက်ိဳး ေပးတတ္တယ္။
အဲဒီေတာ့ ေကာင္းတဲ့အက်ိဳးကို လိုခ်င္ရင္ ကုသိုလ္ကို ပြားမ်ား အားထုတ္ရမယ္။
မေကာင္းတဲ့အက်ိဳးကို မလိုခ်င္ရင္ အကုသိုလ္ကို ေရွာင္ရမယ္။
ဒါေတြ သိလာတယ္။

သိတဲ့ေနရာမွာ ႐ုိး႐ိုးသိတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ တကယ့္ကို တိတိက်က် သိတာ။
ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးက အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္၊ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးက ကုသိုလ္ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ခြဲျခား သိလာတယ္။
ဒါေတြဟာ အဘိဓမၼာနားလည္တဲ့ အက်ိဳးေတြေပါ့။
လက္ေတြ႕က်င့္သံုးရာမွာ ရႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးေတြ။

ၿပီးေတာ့ ေကာင္းမႈကုသိုလ္တစ္ခု ျပဳတဲ့ ေနရာမွာ တိဟိတ္ဥကၠဌ္ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တတ္လာၿပီ မဟုတ္လား။
အဘိဓမၼာ နားမလည္ေသးတဲ့ သူဆိုရင္ လုပ္ခ်င္မွ လုပ္တတ္မယ္။
ဘုန္းႀကီးက သင္ေပးလို႔ လုပ္ခ်င္လည္း လုပ္တတ္သြားမယ္ေပါ့ေလ။
သူတို႔ဟာ သူတို႔ေတာ့ မလုပ္တတ္ေသးဘူးေပါ့။

အဲဒါေၾကာင့္မို႔ အဘိဓမၼာ နားလည္တဲ့ အက်ိဳးဟာ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ဘူး။
မိမိရဲ႕ အနာဂတ္ဘဝ ဖန္တီးတဲ့အခါမွာ မဂ္ဖိုလ္ရႏိုင္တဲ့ အေျခခံပါေအာင္ ဖန္တီးေပးမွ မဂ္ဖိုလ္ရမွာ။
ဒီဘဝမရလည္း ေနာက္ဘဝရေအာင္ ဆိုရင္လည္း ကိုယ္ကဖန္တီးမွ ရမွာ။
ဘယ္လို ဖန္တီးရမယ္ဆိုတာ အခု သိၿပီ။

ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ လုပ္တဲ့အခါမွာ တိဟိတ္ကုသိုလ္၊ ဥကၠဌ္ကုသိုလ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မွ ေနာက္ဘဝ ဘဝေတြမွာ တိဟိတ္ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ မဂ္ဖိုလ္ရႏိုင္တဲ့ အဆင့္အတန္းေရာက္မယ္။
ဒါေတြ သိၿပီဆိုေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ အနာဂတ္ဘဝေတြကို ဒီဘဝကေနၿပီး စီမံႏိုင္တယ္ေပါ့။
ဒါဟာ အဘိဓမၼာတတ္လို႔၊ အဘိဓမၼာမတတ္ရင္ မျဖစ္ဘူး .. ဒါေတြ မလုပ္တတ္ဘူး။

ဒါေၾကာင့္မို႔ အဘိဓမၼာနားလည္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လက္ေတြ႕အက်ိဳးရွိေအာင္ အမ်ားႀကီးလည္း လုပ္ႏိုင္တယ္။
ၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႕ အက်ိဳးသိပ္မရွိဘူး ထားဦး၊ သေဘာတရားေတြကို နားလည္တဲ့ေနရာမွာ သူမ်ားေတြနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္နားလည္တာဟာ ႐ိုး႐ိုး နားလည္တာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။
သုတၱန္ေတြ ဘာေတြ ဖတ္ၿပီဆိုရင္လည္း တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ကိုယ္က အယူအဆ မလြဲေတာ့ဘူး။ ကိုယ္က အဘိဓမၼာ နားလည္ၿပီးသား ျဖစ္ေနၿပီ။

ဒါေၾကာင့္မို႔ အဘိဓမၼာသင္ရတဲ့အက်ိဳးဟာ မကုန္ႏိုင္ေအာင္ ရွိတယ္။
အက်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။
ဒီအက်ိဳးေတြကို မိမိတို႔ဟာ အဘိဓမၼာေလ့လာရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ရၾကၿပီေပါ့။

အဲဒီေတာ့ မိမိတို႔ အဘိဓမၼာကို နားလည္တာဟာ ဘယ္ေလာက္သာ ရွိေသးသလဲဆိုေတာ့ အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ နည္းနည္းပဲ ရွိေသးတယ္။

ဆိုပါေတာ့၊ ပင္လယ္ကမ္းစပ္သြားၿပီး I have seen the Pacific ocean. ငါ ပစၥိဖိတ္သမုဒၵရာႀကီး ျမင္ၿပီေဟ့ ..လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ေပမယ့္ ကိုယ္ျမင္တဲ့ ပစၥိဖိတ္သမုဒၵရာက ဘယ္ေလာက္ရွိေသးလို႔လဲ။
တကယ့္ ပစၥိဖိတ္သမုဒၵရာနဲ႔စာလိုက္ရင္ အပံုတစ္ရာပံု တစ္ပံုေတာင္ မရွိေသးဘူး။

အဲဒါမ်ိဳးလိုပဲ၊ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဒကာဒကာမတို႔တေတြ နားလည္တဲ့ အဘိဓမၼာဟာ ျမတ္စြာဘုရား မေျပာနဲ႔၊ အရွင္သာရိပုတၱရာ နားလည္တဲ့ အဘိဓမၼာနဲ႔စာရင္ ဘာမွ မဟုတ္ေသးဘူး။

ဒါေၾကာင့္မို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ I am an Abhidhamma scholar. လို႔ ေျပာဝံ့ဖို႔ေတာင္ ဦးဇင္းတို႔ မေျပာဝံ့ဘူး။
Student of Abhidhamma ပဲ။ သူမ်ားေတြက scholar လို႔ ေျပာေနၾကတယ္။

ကိုယ္သိတာက တကယ္က်ေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္ေသးဘူး။
ေခတ္ဥပမာနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြဟာ ေရေပၚေပၚေနတာက ဆယ္ပံုတစ္ပံုေလာက္ပဲ ရွိတာမဟုတ္လား။
အဲဒါမ်ိဳးလိုပဲ။ ကိုယ္သိတာက ဆယ္ပံုတစ္ပံုေလာက္ပဲ ရွိခ်င္မွ ရွိဦးမယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ မျပတ္ ေလ့လာသြားရမွာပဲ။
နည္းနည္း နည္းနည္းခ်င္း ဒီတစ္ေခါက္ထက္ ေနာက္တစ္ေခါက္က ပိုသိလာမယ္။
ေနာက္တစ္ေခါက္ထက္ ေနာက္တစ္ေခါက္က အသိပိုလာမယ္။
အသိပိုလာေလ တရားကို ေလးေလးနက္နက္ သိေလ၊ ေလးေလးနက္နက္ သိေလ ျမတ္စြာဘုရားကို ပိုၿပီး ၾကည္ညိဳေလပဲ။
တရားသိတဲ့အခါ ပိုၾကည္ညိဳတယ္။ ၾကည္ညိဳတတ္လာတယ္။
တရားမသိဘဲ အရမ္းၾကည္ညိဳတာထက္ တရားသိၿပီး ၾကည္ညိဳတာက ပိုေကာင္းတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ အက်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး ရႏိုင္တဲ့ အေျခခံအဘိဓမၼာကို ငါတို႔ အစကေန အဆံုးတိုင္ေအာင္ ေလ့လာအားထုတ္ၿပီးၿပီဆိုတာ အလြန္ဝမ္းသာဖို႔ ေကာင္းတယ္။

(အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ)

+++++

လကၡဏာ ၃-ပါး

၁။ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရား၏ မၿမဲေသာအျဖစ္ျဖင့္ မွတ္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အနိစၥလကၡဏာ။
၂။ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရား၏ ဆင္းရဲေသာအျဖစ္ျဖင့္ မွတ္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ဒုကၡလကၡဏာ။
၃။ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရား၏ အႏွစ္သာရမဟုတ္ျခင္း၊ အလိုသို႔ မလိုက္ျခင္းအမွတ္ျဖင့္ မွတ္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အနတၱလကၡဏာ။

အႏုပႆနာ ၃-ပါး

၁။ အနိစၥာႏုပႆနာ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို မၿမဲေသာအားျဖင့္ အဖန္တလဲလဲ ႐ႈဆင္ျခင္ျခင္း။
၂။ ဒုကၡာႏုပႆနာ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို ဆင္းရဲေသာအားျဖင့္ အဖန္ဖန္ ႐ႈဆင္ျခင္ျခင္း။
၃။ အနတၱာႏုပႆနာ = ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔ကို အစိုးမရ အလိုသို႔ မလိုက္ေသာအားျဖင့္ အဖန္တလဲလဲ ႐ႈဆင္ျခင္ျခင္း

+++++

ေသာတာပတၱိမဂ္၊ ေသာတာပတၱိဖိုလ္

ေသာတာပတၱိမဂ္စိတ္အခိုက္အတန္႔၌ ျဖစ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ေသာတာပတၱိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ဟု ေခၚ၏။
ပထမရေသာ ေသာတာပတၱိဖိုလ္မွ စၿပီး သကဒါဂါမိမဂ္ မရမခ်င္းတိုင္ေအာင္ ေသာတာပတၱိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ဟု ေခၚ၏။
ဘဝသံသရာတြင္ အလြန္ဆံုး ၇-ဘဝသာ ေနၿပီး ေနာက္ဆံုးဘဝ၌ ဧကန္ ရဟႏၲာျဖစ္ကာ ပရိနိဗၺာန္ျပဳ၏။

၁။ သတၱကၡတၱဳပရမေသာတာပန္ = ခုနစ္ဘဝ၏ အဆံုး၌ နိဗၺာန္သို႔ စံဝင္ေသာပုဂၢိဳလ္။
၂။ ေကာလံေကာလေသာတာပန္ = ႏွစ္ဘဝမွ ေျခာက္ဘဝတိုင္ေအာင္ ပဋိသေႏၶေန၍ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေသာပုဂၢိဳလ္။
၃။ ဧကဗီဇေသာတာပန္ = တစ္ဘဝသာလွ်င္ ပဋိသေႏၶတည္ေန၍ ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေသာပုဂၢိဳလ္။

ေသာတာပတၱိမဂ္စိတ္သည္ ဒိ႒ိႏွင့္ ဝိစိကိစၧာကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္၏။
က်န္ကိေလသာမ်ားအတြက္ အပါယ္ကို က်ေစႏိုင္ေသာ ကိေလသာမ်ားကို ပယ္၏။
ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္သည္ အပါယ္လားေစႏိုင္ေသာ အကုသိုလ္တို႔ကို မျပဳလုပ္ေတာ့။
ငါးပါးသီလ လံုးဝ လံုျခံဳ၏။ အသက္သာ အေသခံမည္ျဖစ္ၿပီး ငါးပါးသီလကို က်ဴးလြန္မည္ မဟုတ္ေပ။

ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီး ပုဂၢိဳလ္၌ အကုသိုလ္စိတ္ ၁၂-ပါးထဲမွ ဒိ႒ိဂတသမၸယုတ္စိတ္ ၄-ပါးႏွင့္ ဝိစိကိစၧာသဟဂုတ္စိတ္ ၁-ပါး၊ ေပါင္း ၅-ပါးကို ပယ္၏။

သကဒါဂါမိမဂ္၊ သကဒါဂါမိဖိုလ္

တရားဆက္အားထုတ္ၿပီး ဝိပႆနာဉာဏ္မွာ ဥဒယဗၺယဉာဏ္က စ၍ အဆင့္ဆင့္ တက္သြားကာ ဒုတိယမဂ္ရေသာ အခိုက္အတန္႔၌ သကဒါဂါမိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္၏။
ပထမ သကဒါဂါမိဖိုလ္ ရသည္မွ စ၍ အနာဂါမိမဂ္မရမီတိုင္ေအာင္ သကဒါဂါမိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္၏။

လူ႔ျပည္သို႔ ပဋိသေႏၶအားျဖင့္ တစ္ေခါက္သာ ျပန္လာေတာ့၏။

၁။ ဣဓပတြာ ဣဓပရိနိဗၺာယီ = ဤလူ႔ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္၍ ဤလူ႔ဘံု၌ပင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။
၂။ ဣဓမတြာ တတၳပရိနိဗၺာယီ = ဤလူ႔ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္၍ ထိုနတ္ဘံု၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။
၃။ တတၳပတြာ တတၳပရိနိဗၺာယီ = ထိုနတ္ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္၍ ထိုနတ္ဘံု၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။
၄။ တတၳပတြာ ဣဓပရိနိဗၺာယီ = ထိုနတ္ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္၍ ဤလူ႔ဘံု၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။
၅။ ဣဓပတြာ တတၳနိဗၺတၱိတြာ ဣဓပရိနိဗၺာယီ = ဤလူ႔ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္၍ ထိုနတ္ျပည္၌ ျဖစ္ၿပီး ဤလူ႔ဘံု၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။
၆။ တတၳပတြာ ဣဓနိဗၺတၱိတြာ တတၳပရိနိဗၺာယီ = ထိုနတ္ဘံု၌ သကဒါဂါမ္ျဖစ္ၿပီး ဤလူ႔ဘံု၌ ပဋိသေႏၶေန၍ ဤလူ႔ျပည္မွတဖန္ ထိုနတ္ျပည္သို႔ ျပန္၍ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ သကဒါဂါမ္။

သကဒါဂါမိမဂ္သည္ ေနာက္ထပ္ ကိေလသာတို႔ကို အႂကြင္းမဲ့အားျဖင့္ မပယ္ေသာ္လည္း ကိေလသာတို႔ကို ပို၍ နည္းပါးသြားေအာင္ လုပ္၏။

အနာဂါမိမဂ္၊ အနာဂါမိဖိုလ္

တတိယမဂ္ရေသာ အခိုက္အတန္႔ ပုဂၢိဳလ္ကို အနာဂါမိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္၊ ပထမ အနာဂါမိဖိုလ္မွ အရဟတၱမဂ္ မရမီတိုင္ေအာင္ ပုဂၢိဳလ္ကို အနာဂါမိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ဟု ေခၚ၏။
အနာဂါမ္ျဖစ္ၿပီးက လူ႔ျပည္၊ ကာမာဝစရဘံုတို႔သို႔ ျပန္မလာေတာ့ဘဲ ဧကန္ သုဒၶါဝါသျဗဟၼာဘံု၌ ျဖစ္ကာ ရဟႏၲာျဖစ္ၿပီး ပရိနိဗၺာန္ စံဝင္၏။

၁။ အႏၲရာပရိနိဗၺာယီအနာဂါမ္ = သုဒၶါဝါသ ၅-ဘံုတြင္ မိမိေရာက္ရာဘံု၏ အသက္အပိုင္းအျခား ေရွ႕ထက္ဝက္အတြင္း ရဟႏၲာျဖစ္ေသာ အနာဂါမ္။
၂။ ဥပဟစၥပရိနိဗၺာယီအနာဂါမ္ = သုဒၶဝါသ ၅-ဘံုတြင္ မိမိေရာက္ရာဘံု၏ အသက္ထက္ဝက္ကို လြန္ၿပီးမွ ရဟႏၲာျဖစ္ေသာ အနာဂါမ္။
၃။ အသခၤါရပရိနိဗၺာယီ = ဆင္းဆင္းရဲရဲ အလြန္လံု႔လမျပဳဘဲ ကိေလသပရိနိဗၺာန္ျဖင့္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ အနာဂါမ္။
၄။ သသခၤါရပရိနိဗၺာယီ = ဆင္းဆင္းရဲရဲ ၿငိဳျငင္ပင္ပန္းစြာ အလြန္လံု႔လျပဳၿပီးမွ ကိေလသပရိနိဗၺာန္ျဖင့္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ အနာဂါမ္။
၅။ ဥဒၶံေသာတအကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္ = သုဒၶါဝါသ ၅-ဘံုတို႔တြင္ ေအာက္ေအာက္ေသာဘံုတို႔၌ အရဟတၱမဂ္ကို မရမူ၍ အထက္ဆံုးျဖစ္ေသာ အကနိ႒ဘံုသို႔ ေရာက္မွ ရဟႏၲာျဖစ္ေသာ အနာဂါမ္။

ဥဒၶံေသာတအကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္ကို ဤသို႔ ခြဲေသး၏။

(က) အဝိဟာဘံုမွ စ၍ အစဥ္အတိုင္း အကနိ႒ဘံုတိုင္ေအာင္ သြား၍ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ ဥဒၶံေသာတ အကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္။
(ခ) အဝိဟာဘံုမွ စ၍ အစဥ္အတိုင္း သုဒႆီဘံုတိုင္ေအာင္ သြား၍ ဥဒၶံေသာတ နအကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္။
(ဂ) ဤကာမဘံုမွ အကနိ႒ဘံုသို႔ ေရာက္၍ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ နဥဒၶံေသာတ အကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္။
(ဃ) ဤကာမဘံုမွ သုဒၶါဝါသေအာက္ ၄-ဘံုသို႔ သြား၍ ျဖစ္ရာဘံု၌ပင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာ ဥဒၶံေသာတ နအကနိ႒ဂါမိအနာဂါမ္။

အနာဂါမိမဂ္က ကာမရာဂႏွင့္ ဗ်ာပါဒကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္၏။

အရဟတၱမဂ္၊ အရဟတၱဖိုလ္

အရဟတၱမဂ္ အခိုက္အတန္႔၌ ျဖစ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို အရဟတၱမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္၊ ပထမ အရဟတၱဖိုလ္မွ စၿပီး ပရိနိဗၺာန္ျပဳသည္တိုင္ေအာင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို အရဟတၱဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္ဟု ေခၚ၏။

ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္သည္ -
(၁) ပညာဝိမုတၱရဟႏၲာ
(၂) ဥဘေတာဘာဂဝိမုတၱရဟႏၲာ
(၃) ေတဝိဇၨရဟႏၲာ
(၄) ဆဠာဘိညရဟႏၲာ
(၅) ပဋိသမ႓ိဒါပတၱရဟႏၲာ ဟူ၍ ၅-မ်ိဳး ရွိ၏။

အရဟတၱမဂ္က အလြန္သိမ္ေမြ႕ေသာ မာနမွ လြဲ၍ က်န္ကိေလသာ အားလံုးကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္၏။
ဒိ႒ိဂတဝိပၸယုတ္ ၄-ခုႏွင့္ ဥဒၶစၥသဟဂုတ္ ၁-ခု၊ ေပါင္း ၅-ခုကို အႂကြင္းမဲ့ ပယ္၏။

ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္အား အာသေဝါတရား ၄-ပါးတို႔သည္ ကင္းကုန္ေသာေၾကာင့္ ခီဏာသဝ မည္၏ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊
အျမတ္ဆံုးေသာ အလႉကို ခံေတာ္မူထိုက္ေသာေၾကာင့္ အဂၢဒကၡိေဏယ် ဟူ၍လည္းေကာင္း သၿဂႋဳဟ္က်မ္းတြင္ ျပဆို၏။

+++++

အရိယာပုဂၢိဳလ္ ၈-ေယာက္

ေသာတာပတၱိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
ေသာတာပတၱိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
သကဒါဂါမိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
သကဒါဂါမိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
အနာဂါမိမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
အနာဂါမိဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
အရဟတၱမဂၢ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္
အရဟတၱဖလ႒ာန္ပုဂၢိဳလ္

+++++

ဝိေမာကၡ ၃-ပါး

၁။ ခႏၶာငါးပါး သခၤါရတရားတို႔၌ အတၱဇီဝမွ ဆိတ္သည္ျဖစ္၍ သံေယာဇဥ္စသည္တို႔မွ လြတ္ေသာ မဂ္သည္ သုညတဝိေမာကၡ မည္၏။
၂။ နိစၥနိမိတ္စသည္ မရွိသည္ျဖစ္၍ သံေယာဇဥ္စသည္မွ လြတ္ေသာ မဂ္သည္ အနိမိတၱဝိေမာကၡ မည္၏။
၃။ တဏွာတည္းဟူေသာ ေတာင့္တျခင္း ကင္းသည္ျဖစ္၍ သံေယာဇဥ္စသည္တို႔မွ လြတ္ေသာ မဂ္သည္ အပၸဏီဟိတဝိေမာကၡ မည္၏။

ဝိေမာကၡမုခ ၃-ပါး

၁။ ခႏၶာငါးပါးတို႔၌ အတၱမွ ဆိတ္သည္ကို အဖန္တလဲလဲ ႐ႈျခင္းပညာသည္ သုညတာႏုပႆနာ မည္၏။
၂။ ခႏၶာငါးပါးတို႔၌ နိစၥနိမိတ္ မရွိျခင္းကို အဖန္တလဲလဲ ႐ႈျခင္းပညာသည္ အနိမိတၱာႏုပႆနာ မည္၏။
၃။ ခႏၶာငါးပါးတို႔၌ တဏွာတည္းဟူေသာ ေတာင့္တျခင္း ကင္းသည္ကို အဖန္တလဲလဲ ႐ႈဆင္ျခင္ျခင္းပညာသည္ အပၸဏီဟိတာႏုပႆနာ မည္၏။

မဂ္ႏွင့္ဖိုလ္သည္ အတၱာဘိနိေဝသစေသာ ဆန္႔က်င္ဘက္ ကိေလသာဟု ဆိုအပ္ေသာ ဆန္႔က်င္ဘက္မွ လြတ္တတ္ေသာေၾကာင့္ ဝိေမာကၡ မည္၏။
အဖန္တလဲလဲ ႐ႈေသာ ဝိပႆနာဉာဏ္သည္ ေလာကုတၱရာမဂ္ဖိုလ္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ဝိေမာကၡမုခ မည္၏။

+++++

အဘိဓမၼာသင္တန္းၿပီးေသာ္ ေလာကခ်မ္းသာ စေနေန႔ ဆည္းဆာတရားပြဲကို အရွင္စကၠိႏၵက “နတ္တို႔မွာတမ္း စကားဆန္း”ဟူေသာ တရားေတာ္ ပထမပိုင္းကို ေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္၏။

ဣတိဝုတ္ပါဠိေတာ္ ပၪၥပုဗၺနိမိတ္သုတ္ေတာ္ကို ေဟာၾကားျခင္းျဖစ္ရာ၊ စုေတခါနီး နတ္အား မွာၾကားသည့္ စကားသံုးခုအနက္ -

၁။ ဣေတာ ေဘာ သုဂတိ ဂစၧ = ဤနတ္ျပည္ေလာက နတ္ဘဝက စုေတလွ်င္ သုဂတိဘဝသို႔ ေရာက္ေအာင္ သြားပါ။
(နတ္ျပည္ဘဝ၊ စုေတက၊ သုဂတိသို႔ သြားပါေလ။)

၂။ သုဂတိ ဂႏ႖ာ သုလဒၶ လာဘံ လဘ = သုဂတိဘံုဘဝသို႔ ေရာက္လွ်င္ အေကာင္းဆံုး ရတနာမ်ားကို ရေအာင္ ယူပါ။
(သုဂတိမွာ၊ ရသင့္တာ၊ ရတနာမ်ား ရပါေစ။)

မွာတမ္း စကား ၂-ခုကို ရွင္းလင္း ေဟာၾကားၿပီး၊ ၁၀-မိနစ္မွ် တရား႐ႈမွတ္ ပြားမ်ားၾကကာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔ကို အမွ်ေပးေဝၾက၏။

သာဓု ... သာဓု ... သာဓု။