႐ုပ္ျဖစ္စဥ္၊ ခ်ဳပ္စဥ္၊ ႐ုပ္ဝီထိ

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ စေနေန႔တြင္ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္း၌ ႏွစ္ပတ္စာ အဘိဓမၼာသင္ခန္းစာမ်ားကို ေလ့လာ သင္ယူၾကရရာ ဒုတိယပို႔ခ်စဥ္ သင္ခန္းစာအျဖစ္ အပတ္စဥ္ (၄၁) ႐ုပ္ျဖစ္စဥ္၊ ခ်ဳပ္စဥ္၊ ႐ုပ္ဝီထိအေၾကာင္း နာယူ မွတ္သားၾကရ၏။

+++++

သတၱဝါ (၃)မ်ိဳး၊ သို႔မဟုတ္ (၄)မ်ိဳး

(၁) သံေသဒဇသတၱဝါ

သံေသဒ = အညီႇအေဟာက္၊ အညစ္အေၾကး
ေသဒ = ေခၽြး

အညစ္အေၾကးကို အမွီျပဳၿပီး သေႏၶတည္ေသာ သတၱဝါမ်ိဳး၊ ပိုးေလာက္, ယင္ေကာင္ စသည္မ်ိဳး။
ပန္း၊ သစ္ပင္တို႔ကို အမွီျပဳၿပီး သေႏၶတည္ခဲ့ၾကသည္လည္း ရွိေၾကာင္း ဆို၏။
ပဒုမဝတီမိဖုရားသည္ ပဒုမၼာၾကာ၌ သေႏၶတည္ေၾကာင္း၊ ေဝဠဳဝတီက ဝါးပင္၌ သေႏၶတည္ေၾကာင္း ဆို၏။

(၂) ၾသပပါတိကသတၱဝါ

‘ၾသပပါတိက’သည္ ‘ဥပပါတ’မွ လာ၏။
ဥပပါတ = က်သည္

ေကာင္းကင္က က်လာသလို ဘြားကနဲ ခႏၶာကိုယ္ အထင္အရွားျဖစ္ေသာ ပဋိသေႏၶမ်ိဳးကို ဆို၏။
‘ကမၻာဦး ျဗဟၼာ့ျပည္မွ စုေတၿပီး လူ႔ျပည္၌ျဖစ္ေသာ လူ’၊ ‘နတ္’၊ ‘ျဗဟၼာ’၊ ‘ငရဲသတၱဝါ’ စသည္တို႔မွာ ၾသပပါတိကသတၱဝါမ်ား ျဖစ္၏။

(၃) ဂဗၻေသယ်ကသတၱဝါ

ဂဗၻ = ကိုယ္ဝန္/အမိဝမ္း
ေသယ်က = ကိန္းေအာင္းသည္

အမိဝမ္းတြင္း ကိန္းေအာင္းၿပီး ပဋိသေႏၶေနေသာ သတၱဝါမ်ိဳးကို ေခၚ၏။
ဂဗၻေသယ်ကသတၱဝါ ၂-မ်ိဳး ရွိ၏။

“၃.(က)” ဇလာဗုဇသတၱဝါ

လူ စသူတို႔ကဲ့သို႔ အမိဝမ္းတြင္းရွိ သားအိမ္မွာ ပဋိသေႏၶေနၿပီး ျဖစ္ရေသာ သတၱဝါမ်ိဳး ျဖစ္၏။
လူ၊ ႏြား၊ ေခြး စသည္မ်ိဳး။

(၄)/“၃.(ခ)” အ႑ဇသတၱဝါ

 
ၾကက္, ငွက္ အစရွိသည္ကဲ့သို႔ ဥခြံအတြင္း၌ ျဖစ္ေသာ သတၱဝါမ်ိဳး ျဖစ္၏။
အမိဝမ္းတြင္း၌လည္း ေနၿပီး၊ တဖန္ ဥခြံမွ ေပါက္ဖြားရသျဖင့္ ‘ႏွစ္ခါေမြးေသာသတၱဝါ’ ပါဠိလို “ဒြိဇ”ဟု ေခၚ၏။

+++++

ပဋိသေႏၶအခါ = ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဥပါဒ္’ခဏ
ပဝတၱိအခါ = ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဌီ’ခဏမွ စုတိစိတ္မက်မီအတြင္း

+++++

ဘံုႏွင့္ သတၱဝါ ၃-မ်ိဳး/၄-မ်ိဳးတို႔၏ ပဋိသေႏၶအခါ, ပဝတၱိအခါ ရႏိုင္ေသာ ႐ုပ္မ်ား

• ကာမဘံု၌ ႐ုပ္ ၂၈-ပါးလံုး ပဝတၱိအခါ၌ ထိုက္သလို ရႏိုင္၏။

• ပဋိသေႏၶအခါ၌ သံေသဒဇႏွင့္ ၾသပပါတိက (ကာမာဝစရ) သတၱဝါတို႔သႏၲာန္၌ အမ်ားဆံုးအားျဖင့္ စကၡဳဒသက၊ ေသာတဒသက၊ ဃာနဒသက၊ ဇိဝွါဒသက၊ ကာယဒသက၊ ဘာဝဒသကႏွင့္ ဝတၳဳဒသက = ႐ုပ္အမ်ိဳးေပါင္း ခုနစ္ဒသက ျဖစ္ႏိုင္သည္။

•  တခါတရံ ယင္းခုနစ္မ်ိဳးအနက္ စကၡဳဒသက၊ ေသာတဒသက၊ ဃာနဒသကတို႔ မပါရွိဘဲ ေျခာက္မ်ိဳး (ေသာတဒသက၊ ဃာနဒသက၊ ဇိဝွါဒသက၊ ကာယဒသက၊ ဘာဝဒသကႏွင့္ ဝတၳဳဒသက)၊ ငါးမ်ိဳး (ဃာနဒသက၊ ဇိဝွါဒသက၊ ကာယဒသက၊ ဘာဝဒသကႏွင့္ ဝတၳဳဒသက)၊ ေလးမ်ိဳး (ဇိဝွါဒသက၊ ကာယဒသက၊ ဘာဝဒသကႏွင့္ ဝတၳဳဒသက) စသည္ျဖင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္၏။

•  ဂဗၻေသယ်ကသတၱဝါ ၂-မ်ိဳး (ဇလာဗုဇႏွင့္ အ႑ဇ)တို႔ သႏၲာန္၌ ပဋိသေႏၶအခါ ကာယဒသက၊ ဘာဝဒသက၊ ဝတၳဳဒသက ၃-မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ (ဤေနရာ၌ ကာမာဝစရသတၱဝါကို ရည္႐ြယ္၏။) ထိုတြင္လည္း တခါတရံ ဘာဝဒသက မပါရွိဘဲ ျဖစ္ႏုိင္၏။ နပံုးေခၚ ေယာက္်ားမဟုတ္၊ မိန္းမမဟုတ္ ပုဂၢိဳလ္ စသည္ ျဖစ္၏။

• ထိုမွေနာက္ ပဝတၱိအခါ၌ အစဥ္အတိုင္း စကၡဳ၊ ေသာတ၊ ဃာန၊ ဇိဝွါဒသကတို႔ ျဖစ္၏။ (ဤ၌လည္း သၿဂႋဳဟ္က်မ္းက တိတိက်က် မေရးေတာ့ဘဲ အစဥ္အတိုင္း စကၡဳ၊ ေသာတ၊ ဃာန၊ ဇိဝွါတို႔ျဖစ္သည္ဟုသာ ဆို၏။)

• ဋီကာဆရာမ်ားက က်မ္းဂန္မ်ား၌ ခ်ဲ႕၍ ဖြင့္ဆိုၾက၏။ ယခုေခတ္ ေဆးပညာအလိုႏွင့္ ကိုက္သည္လည္း ရွိ၊ မကိုက္သည္လည္း ရွိမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စာမွာရွိသည္အတိုင္း သိထား နားလည္ထားရန္ ေကာင္း၏။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ပါဠိေတာ္ ယကၡသံယုတ္၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဘီလူးကို ေျပာၾကားေသာ စကား ရွိ၏။

“ ..... ဘီလူး ... ေရွးဦးစြာ ကလလေရၾကည္ ျဖစ္၏။

ကလလေရၾကည္မွ အျမႇဳပ္ျဖစ္၏။

အျမႇဳပ္မွ သားတစ္ျဖစ္၏။

သားတစ္မွ အခဲျဖစ္၏။

အခဲမွ ခက္မငါးျဖာတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ဆံ, အေမြး, ေျခသည္းလက္သည္းတို႔လည္း ျဖစ္ကုန္၏။”
(ယကၡသံယုတ္၊ ပါဠိေတာ္)

ထိုပါဠိေတာ္လာ တိုက္႐ိုက္စကားကို အ႒ကထာမ်ားက ဖြင့္ဆိုၾကရာ -

အမိဝမ္းတြင္းကိန္းစဥ္ ႐ုပ္ႀကီးပြားပံု

၁-သတၱာဟ၌ ကလလေရၾကည္ (ကလလ)
၂-သတၱာဟ၌ အျမႇဳပ္ (အဗၺဳဒ)
၃-သတၱာဟ၌ သားတစ္ (ေပသိ)
၄-သတၱာဟ၌ တစ္ခဲနက္ (ဃန)
၅-သတၱာဟ၌ ခက္မငါးျဖာ (ပသာခ)
၁၁-သတၱာဟ၌ စကၡဳ၊ ေသာတ၊ ဃာန၊ ဇိဝွါဒသက
၄၂-သတၱာဟ၌ ဆံပင္၊ ေမြးညင္း၊ ေျခသည္းလက္သည္းတို႔ ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။

ထိုေနာက္ ကိုယ္ဝန္ ရင့္က်က္ၿပီး ၉-လႏွင့္ ၁၀-လၾကား ေမြးဖြား၏။ အခ်ိဳ႕ ၇-လဖြား ၈-လဖြားလည္း ရွိ၏။

ဝိသုဒၶိမဂ္၌ ဒုကၡသစၥာကို ဖြင့္ဆိုရာတြင္ ဇာတိဒုကၡ အမိဝမ္းတြင္းမွာ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ေနရပံုကို သ႐ုပ္ေပၚေအာင္ အထူး ေဖာ္ျပ၏။

လကၤာ

စာသစ္စာက်က္ (စာေဟာင္းစာသစ္)

ေအာက္ထက္ဝန္းရံ

ပုပ္နံညီႇေလွာင္း

က်ဥ္းေျမာင္းမည္းမိုက္

မိဝမ္းတိုက္ဝယ္

ဘင္၌ေလာက္လို

ေက်ာကိုဝမ္းျပဳ

ဒူးႏွစ္ခုၾကား

ဦးေခါင္းထားလ်က္

ေမးဖ်ားလက္ဆုပ္

သစ္ခြတိုမွာ (သစ္ငုတ္တိုမွာ)

ေမ်ာက္အိုကုပ္သည့္ႏွယ္

မလႈပ္မရွက္ (မလႈပ္မလွက္)

ေသေသာက္လက္ဝယ္

ဆိတ္သူငယ္လို

အလမၸါယ္မိ

ေႁမြငယ္ခ်ိသို႔

အမိ စပ္,ခါး

ပူ,ေအး စားလည္း

ကိုယ္သားဆတ္ဆတ္

သက္ျပတ္တေစ

ဆယ္လေန၍

ေလကမၼဇ

ဦးေဇာက္ခ်သား

မဂ္ဝသို႔ေရာက္

သံေကာက္ေပါက္က

ဆြဲေျမႇာက္ဆင္ေျပာင္

သံေဘာင္ႀကိတ္ေခ်

ပံုေနရယိက

ျပင္သို႔က်လည္း

အပ္ဆြသည့္ဟန္

ႀကီးျပန္ဒုကၡ

ျပစ္မ်ားလွသည္

လက္စ ဇာတိျဖစ္ရင္းတည္း။ (မူလ ဇာတိျဖစ္ရင္းတည္း။)

+++++

• ဤသို႔လွ်င္ ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ဥပါဒ္ခဏကို အစျပဳ၍ ခဏငယ္တိုင္း၌ ကမၼဇ႐ုပ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

• ပဋိသေႏၶေနာင္ ပထမဘဝင္၏ ဥပါဒ္မွ စ၍ စိတ္၏ ဥပါဒ္ခဏတိုင္း၌ စိတၱဇ႐ုပ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

• ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဌီ’ခဏမွ စ၍ ဥတုဇ႐ုပ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

• အာဟာရဇ႐ုပ္မွာ ၾသဇာပ်ံ႕ႏွံ႔ရာအခါမွ စ၍ ျဖစ္၏။ အမိဝမ္းမွာ ရွိစဥ္ ခ်က္ႀကိဳးမွတဆင့္ အမိထံက ၾသဇာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္၏။

ဤသို႔ အေၾကာင္း ၄-ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ႐ုပ္ကလာပ္အစဥ္သည္ ကာမဘံု၌ ဆီမီးလွ်ံကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ ျမစ္ေရအယဥ္ကဲ့သို႔လည္းေကာင္း အသက္ရွင္သမွ် မျပတ္ ျဖစ္သည္။
(ခၽြင္းခ်က္အေနျဖင့္ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ား နိေရာဓသမာပတ္ ဝင္စားေသာအခါ စိတ္, ေစတသိက္, စိတၱဇ႐ုပ္တို႔ ခ်ဳပ္သျဖင့္ ကမၼဇ၊ ဥတုဇ၊ အာဟာရဇ႐ုပ္တို႔သာ မျပတ္ ျဖစ္၏။)

+++++

႐ုပ္ခ်ဳပ္စဥ္

• စုေတခါနီးအခါ၌ကား စုတိစိတ္မွ ေနာက္သို႔ ျပန္၍ ေရသည္ရွိေသာ္ ၁၇-ခ်က္ေျမာက္ေသာ စိတ္၏ ဌီကာလကို အစျပဳ၍ ကမၼဇ႐ုပ္တို႔ မျဖစ္ေတာ့ကုန္။

•  ႐ုပ္သက္သည္ စိတၱကၡဏ ၁၇-ခ်က္ ရွည္ၾကာရာ ကမၼ႐ုပ္မွာ ဘဝတစ္ခု၌ စုတိစိတ္၏ ဘင္ႏွင့္အၿပိဳင္ ခ်ဳပ္ရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

• ေရွးက ျဖစ္ႏွင့္ကုန္ၿပီးေသာ ကမၼဇ႐ုပ္တို႔သည္လည္း စုတိစိတ္၏ ဘင္ကာလတိုင္ေအာင္ ျဖစ္တည္၍ ခ်ဳပ္ကုန္၏။

• ကမၼဇ႐ုပ္တို႔ ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ စိတၱဇ႐ုပ္၊ အာဟာရဇ႐ုပ္တို႔လည္း ျပတ္ကုန္၏။

• ထို တိဇ႐ုပ္ (ကမၼဇ၊ စိတၱဇ၊ အာဟာရဇ)တို႔ ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ ဥတုဇ႐ုပ္တို႔သည္ စုေတၿပီးေနာက္ အေလာင္းေကာင္ဟု ေခၚဆိုအပ္သည့္တိုင္ေအာင္ ျဖစ္ကုန္၏။

• စုေတၿပီးေနာက္ တစ္ဖန္ ဘဝသစ္၌ ပဋိသေႏၶ၏ ဥပါဒ္ကို အစျပဳ၍ ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ႐ုပ္တို႔သည္ ျဖစ္ကုန္၏။ (စက္ရဟတ္ႀကီး လည္သကဲ့သို႔ လည္သြားေတာ့၏။)

စုတိစိတ္ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ စိတၱဇ႐ုပ္တို႔၏ ရွည္ၾကာႏိုင္ေသာ ကာလ

ေဒြးပၪၥဝိညာဏ္ ၁၀ ႏွင့္ အ႐ူပဝိပါက္ ၄၊ ရဟႏၲာတို႔၏ စုတိစိတ္သည္  စိတၱဇ႐ုပ္ကို မျဖစ္ေစႏိုင္။

က်န္စိတ္မ်ားက စိတ္၏ ဥပါဒ္, ဥပါဒ္ ခဏတိုင္း၌ စိတၱ႐ုပ္ကို ျဖစ္ေစရာ စုတိစိတ္၏ ဥပါဒ္အခိုက္အတန္႔မွာ စိတၱဇ႐ုပ္ ျဖစ္ႏိုင္ေသး၏။
ထိုစိတၱဇ႐ုပ္သည္ ခဏငယ္အားျဖင့္ ၅၁-ခ်က္ ေနမည္ျဖစ္ရာ စုတိစိတ္၏ ‘ဘင္’ၿပီးေနာက္ ခဏငယ္ ၄၈-ခ်က္ (စိတၱဇ႐ုပ္သက္ ခဏငယ္ ၅၁ - စုတိစိတ္ခဏငယ္ ၃= ၄၈) ၾကာမွ ခ်ဳပ္၏။

စုတိစိတ္ခ်ဳပ္ၿပီးေနာက္ အာဟာရဇ႐ုပ္တို႔၏ ရွည္ၾကာႏိုင္ေသာ ကာလ

ျပင္ပ (ဗဟိဒၶ)က မ်ိဳအပ္ေသာ အာဟာရႏွင့္ အတြင္း (အဇၥ်တၱိက)အာဟာရတို႔ ေပါင္းၿပီး ဝိညာဥ္(စိတ္)အေထာက္အပံ့ ရရွိက အာဟာရဇ႐ုပ္ကို ျဖစ္ေစႏိုင္၏။
စုတိစိတ္၏ ‘ဘင္’အခိုက္အတန္႔မွာ စိတ္အေထာက္အပံ့ ရွိႏိုင္ေသးသျဖင့္ အာဟာရဇ႐ုပ္တို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးၿပီး စုတိစိတ္၏ ‘ဘင္’ၿပီးေနာက္ ခဏငယ္ ၅၀ (အာဟာရဇ႐ုပ္သက္ ခဏငယ္ ၅၁ - စုတိစိတ္၏ ဘင္ခဏငယ္ ၁ = ၅၀) တိုင္ေအာင္ ေနၿပီးမွ အာဟာရဇ႐ုပ္ ခ်ဳပ္၏။

ဥတုဇ႐ုပ္ကား ကမၻာဆံုးသည္တိုင္ တည္ရွိမည္ ျဖစ္၏။

+++++

႐ူပါဝစရဘံု၌ကား ဃာန၊ ဇိဝွါ၊ ကာယ၊ ဘာဝဒသကတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အာဟာရဇကလာပ္တို႔ကိုလည္းေကာင္း မရအပ္ကုန္။

ထို႔ေၾကာင့္ ထို႐ူပျဗဟၼာတို႔၏ -

• ပဋိသေႏၶအခါ၌ စကၡဳ၊ ေသာတ၊ ဝတၳဳဒသကႏွင့္ ဇီဝိတနဝကကလာပ္ = ေပါင္း ကမၼဇကလာပ္ ၄-စည္းတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။

• ပဝတၱိအခါ၌ကား စိတၱဇ၊ ဥတုဇကလာပ္တို႔လည္း ရအပ္ကုန္၏။

+++++

အသညသတ္ျဗဟၼာတို႔၏ သႏၲာန္၌ကား စကၡဳ၊ ေသာတ၊ ဝတၳဳဒသကႏွင့္ သဒၵနဝကကလာပ္တို႔ကိုလည္း မရအပ္ကုန္။
အလံုးစံုေသာ စိတၱဇ႐ုပ္တို႔ကိုလည္း မရအပ္ကုန္။

ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအသညသတ္ျဗဟၼာတို႔၏ ပဋိသေႏၶအခါ၌ ဇီဝိတနဝက ဥတုဇ႐ုပ္သာ ရအပ္၏။
(ဥတုဇကလာပ္ ၄-စည္းတြင္ သုဒၶ႒ကလာပ္ႏွင့္ လဟုတာဒိဧကာဒသကကလာပ္ = ေပါင္း ၂-စည္းသာ ရ၏။)

+++++

ဘံုႏွင့္ ရေသာ႐ုပ္

• ကာမဘံုမွာ ႐ုပ္ ၂၈-ပါးလံုး ရ၏။

• အသညသတ္ၾကည္ ႐ူပ ၁၅-ဘံုမွာ ဃာန၊ ဇိဝွါ၊ ကာယပသာဒႏွင့္ ဘာဝ႐ုပ္ ၂-ပါး = ေပါင္း ၅-ပါးၾကဥ္ေသာ ႐ုပ္ ၂၃-ပါး ရ၏။

• အသညသတ္ဘံုမွာ အဝိနိေဗၻာဂ႐ုပ္ ၈ + ဇီဝိတ႐ုပ္ ၁ + လဟုတာဒိ ၃ + အာကာသ ၁ + လကၡဏ ၄ = ေပါင္း ႐ုပ္ ၁၇-ပါး ရ၏။

• အ႐ူပဘံုမွာ ႐ုပ္ လံုးဝ မရွိ။

+++++

ပဋိသေႏၶ၏ ဥပါဒ္ခဏ၌ မရႏိုင္ေသာ ႐ုပ္မ်ား

ပဋိသေႏၶ၏ ဥပါဒ္ခဏ၌ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ႐ုပ္မ်ားမွာ သဒၵ႐ုပ္၊ ဝိညတ္႐ုပ္ ၂-ခု (ကာယဝိညတ္၊ ဝစီဝိညတ္)၊ လဟုတာဒိ႐ုပ္ ၃-ခု (လဟုတာ၊ မုဒုတာ၊ ကမၼညတာ)၊ ဇရတာ (အိုေသာ႐ုပ္)၊ အနိစၥတာ (ေပ်ာက္ပ်က္႐ုပ္) = ေပါင္း ၈-ပါးေသာ ႐ုပ္မ်ား ျဖစ္၏။

ထိုေနာက္ ပဝတၱိအခါ ေသသည္တိုင္ေအာင္ ႐ုပ္ ၂၈-ပါးလံုး ရႏိုင္၏။

+++++

႐ုပ္ဝီထိ

“စိတ္မွာ ဝီထိရွိသကဲ့သို႔ ႐ုပ္မွာလည္း ဝီထိရွိသည္” ဟူေသာ အဆိုႏွင့္ပတ္သက္၍ ပါဠိက်မ္းဂန္မ်ား၌ တိုက္႐ိုက္ လာရွိသည္ကို မေတြ႕ရေပ။

သို႔ေသာ္ ေရွးျမန္မာဆရာေတာ္မ်ားက တီထြင္ ၾကံဆ၍ စိတ္အစဥ္ျဖစ္သလို ႐ုပ္မွာလည္း ဤအခိုက္အတန္႔၌ ႐ုပ္မည္မွ်ရွိသင့္သည္၊ ဟုိအခိုက္အတန္႔မွာ ႐ုပ္မည္မွ်ရွိသင့္သည္ဟု ျပဆိုထားရာ အလြန္ ေက်းဇူးတင္ထိုက္၏။

ေရွးဦးစြာ နာမ္ဝီထိကို ျပန္လည္ အမွတ္ရမည္ဆိုေသာ္ ပဋိသေႏၶစိတ္၏ေနာက္ ဘဝင္ ၁၅-ႀကိမ္၊ ၁၆-ႀကိမ္ ျဖစ္၏။

ပဋိသေႏၶစိတ္တြင္ ‘ဥပါဒ္’ ‘ဌီ’ ‘ဘင္’ ခဏငယ္ ၃-ခ်က္ ရွိ၏။

• ဂဗၻေသယ်ကသတၱဝါမ်ားအတြက္ ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဥပါဒ္’အခိုက္အတန္႔၌ ကမၼဇကလာပ္ ၃-စည္း ရ၏။ စိတၱဇ၊ ဥတုဇ႐ုပ္တို႔ မရေသး။

• ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဌီ’အခိုက္အတန္႔တြင္ ကမၼဇ႐ုပ္မွာ စိတ္၏ ခဏငယ္တိုင္း ျဖစ္၍ ၃-စည္း ထပ္ျဖစ္၏။ ‘ဥပါဒ္’အခိုက္က ကမၼဇကလာပ္ ၃-စည္းႏွင့္ ေပါင္းေသာ္ ၆-စည္း ျဖစ္၏။ စိတၱဇ႐ုပ္ မျဖစ္ေသး။ ဥပါဒ္အခုိက္ကျဖစ္ေသာ ကမၼဇ႐ုပ္ ၃-စည္းမွာ ‘ဌီ’အခိုက္ေရာက္ေသာအခါ ဥတုဇ႐ုပ္ ၃-စည္းကို ျဖစ္ေစ၏။ (စုစုေပါင္းေသာ္ ကမၼဇ ၆-စည္း + ဥတုဇ ၃ = ၉-စည္း ျဖစ္၏။)

• ပဋိသေႏၶစိတ္၏ ‘ဘင္’အခိုက္အတန္႔မွာ ကမၼဇ႐ုပ္ ၃-စည္း ထပ္ျဖစ္ျပန္၏။ စိတၱဇ႐ုပ္ မျဖစ္ေသး။ ‘ဌီ’အခိုက္တြင္ျဖစ္ေသာ ကမၼဇ ၃-စည္းမွ ဥတုဇ ၃-စည္း ထပ္ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္းေသာ္ ကမၼဇ ၉ + ဥတုဇ ၆ = ၁၅-စည္း ျဖစ္၏။)

ပထမဘဝင္ (ဥပါဒ္၊ ဌီ၊ ဘင္)

•  ပထမဘဝင္၏ ဥပါဒ္တြင္ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ ၁-စည္း၊ ဥတုဇ ၃-စည္းတို႔ ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၁၂-စည္း၊ စိတၱဇ ၁-စည္း၊ ဥတုဇ ၉-စည္း ျဖစ္၏။)

• ပထမဘဝင္၏ ဌီတြင္ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ ထပ္မျဖစ္ေသး၊ ဥတုဇ ၄-စည္း(ပထမဘဝင္ ဥပါဒ္မွ ကမၼဇ႐ုပ္တို႔မွာ ဌီသို႔ေရာက္၍ ဥတုဇ ၃-စည္းကို ျဖစ္ေစၿပီး၊ ပထမဘဝင္ဥပါဒ္မွ စိတၱဇ ၁-စည္းကလည္း ဌီသို႔ေရာက္၍ ဥတုဇ ၁-စည္းကို ျဖစ္ေစ၏။)တို႔ ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၁၅-စည္း၊ စိတၱဇ ၁-စည္း၊ ဥတုဇ ၁၃-စည္း ျဖစ္၏။)

• ပထမဘဝင္၏ ဘင္တြင္ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ မျဖစ္၊ ဥတုဇ ၃-စည္းတို႔ ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၁၈-စည္း၊ စိတၱဇ ၁-စည္း၊ ဥတုဇ ၁၆-စည္း ျဖစ္၏။)

ဒုတိယဘဝင္ (ဥပါဒ္၊ ဌီ၊ ဘင္)

• ဒုတိယဘဝင္၏ ဥပါဒ္အခိုက္အတန္႔၌ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ ၁-စည္း၊ ဥတုဇ ၃-စည္းတို႔ ျဖစ္ျပန္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၂၁-စည္း၊ စိတၱဇ ၂-စည္း၊ ဥတုဇ ၁၉-စည္း ျဖစ္၏။)

• ဒုတိယဘဝင္၏ ဌီအခိုက္၌ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ မျဖစ္၊ ဥတုဇ ၄-စည္း ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၂၄-စည္း၊ စိတၱဇ ၂-စည္း၊ ဥတုဇ ၂၃-စည္း ျဖစ္၏။)

• ဒုတိယဘဝင္၏ ဘင္အခိုက္၌ ကမၼဇ ၃-စည္း၊ စိတၱဇ မျဖစ္၊ ဥတုဇ ၃-စည္း ျဖစ္၏။ (စုစုေပါင္း ကမၼဇ ၂၇-စည္း၊ စိတၱဇ ၂-စည္း၊ ဥတုဇ ၂၆-စည္း ျဖစ္၏။)

(ဤနည္းျဖင့္ ႐ုပ္ကလာပ္တို႔ တိုးပြားျဖစ္ရာ၏။ ဥတုဇကလာပ္မ်ားမွလည္း ဥတုဇ႐ုပ္မ်ား တိုးပြားႏိုင္ျခင္း၊ ‘ဘင္’ၿပီးေနာက္ ႐ုပ္ကလာပ္မ်ား ပ်က္သြားျခင္း စေသာ အခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား၍လည္း တီထြင္ ၾကံဆႏိုင္ၾကေသး၏ဟု ယူဆမိ၏။)

+++++
စာကိုး
အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ၏ “အဘိဓမၼာသင္တန္းပို႔ခ်ခ်က္မ်ား”
အရွင္ဇနကာဘိဝံသ၏ “ဓမၼစၾကာႏွင့္ အနတၱလကၡဏသုတ္တရားေတာ္”