နိဂမဝါသီတိႆမေထရ္ဝတၳဳႏွင့္ ဘံုပိုင္း

နိဂမဝါသီမေထရ္ဝတၳဳ

ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သာဝတၳိျပည္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူစဥ္ နိဂံုးသားတစ္ေယာက္သည္ ျမတ္စြာဘုရားထံေတာ္ဝယ္ ရဟန္းျပဳ၏။ သူ၏ အမည္ရင္းမွာ တိႆ ျဖစ္၏။ သူသည္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္၌ပင္ ၅-ႏွစ္ၾကာ ပရိယတၱိ သင္ယူၿပီး ျမတ္စြာဘုရားထံမွ ကမၼ႒ာန္းတရားေတာင္းယူကာ ေမြးရပ္ေျမ နိဂံုးသို႔ ျပန္သီတင္းသံုး တရားအားထုတ္၏။ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ သူသည္ ဘုရားတစ္ဆူ တစ္ဆူ၏ လက္ထက္ေတာ္၌ တစ္ႀကိမ္သာ ေပၚေပါက္ေသာ ေကာသလမင္းႀကီး၏ အသဒိသအလႉႀကီးသို႔ပင္ မႂကြေရာက္ေတာ့ဘဲ ေမြးရပ္ေျမ ေတာ႐ြာေလး၌သာ သီတင္းသံုးေနေတာ့၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႕အမည္မွာ နိဂမဝါသီ=နိဂံုး၌ေနသူဟု ဘြဲ႕တိုးကာ နိဂမဝါသီတိႆမေထရ္ဟု တြင္၏။

သူ႔ကို အျခားရဟန္းမ်ားက ဇာတိေျမႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားကို တြယ္တာ သံေယာဇဥ္ျဖစ္လြန္းသူဟု ထင္ျမင္ၾက၏။

အမွန္မွာ နိဂမဝါသီတိႆမေထရ္သည္ အလိုနည္း၏။ ေရာင့္ရဲလြယ္၏။ ဆိတ္ၿငိမ္ရာ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္၏။ အားထုတ္အပ္ေသာ လံု႔လဝိရိယ ရွိ၏။

အသိမရင့္က်က္ေသာ အျခားရဟန္းမ်ားက တိႆမေထရ္အား ဇာတိေျမႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားအေပၚ သံေယာဇဥ္ႀကီးသူအျဖစ္ စြပ္စြဲ၍ ျမတ္စြာဘုရားအား ေလွ်ာက္ထားၾက၏။

ျမတ္စြာဘုရားကား တိႆမေထရ္၏ ခံယူခ်က္ကို သိေတာ္မူေသာ္ျငားလည္း အမ်ား သံသယရွင္းစိမ့္ေသာငွာ တိႆမေထရ္ကို ေခၚေတာ္မူ၍ ေမးျမန္း၏။ ထိုအခါ တိႆမေထရ္က ျဖစ္ရပ္ အစံုအလင္ကို အမ်ား၏ ေရွ႕ေမွာက္၌ ျမတ္စြာဘုရားအား ေလွ်ာက္ထားရာ ျမတ္စြာဘုရားက သာဓု ေခၚေတာ္မူၿပီး မိမိလည္း တိႆမေထရ္လိုပင္ မိမိ မွီတင္းေနထိုင္ရာ ေဒသအေပၚ ေက်းဇူးဆပ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း နဝကနိပါတ္၊ သုဝဇာတ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။

+++++

သုဝဇာတ္

လြန္ေလၿပီးေသာအခါက ဟိမဝႏၲာရွိ ဂဂၤါျမစ္ကမ္း၌ ေရသဖန္းပင္ တစ္ပင္ ရွိ၏။ ထိုေရသဖန္းပင္ကို မွီ၍ မ်ားစြာေသာ ေက်းတို႔ မွီတင္း ေနထိုင္ၾက၏။

ဘုရားေလာင္းသည္ ေက်းမင္း ျဖစ္၏။ ေရသဖန္းသီးတို႔ ကုန္ေလေသာအခါ ေက်းတို႔သည္ အျခားေဒသသို႔ ပ်ံသြားၾကကုန္၏။ ေက်းမင္းကား မပ်ံဘဲ ေနရစ္ခဲ့၏။ သဖန္းသီးကုန္ေသာအခါ သဖန္းၫႊန္႔၊ သဖန္းၫြန္႔ကုန္ေသာအခါ သဖန္း႐ြက္၊ သဖန္း႐ြက္ကုန္ေသာအခါ သဖန္းေခါက္တို႔ကို စား၍ ဂဂၤါျမစ္ေရကို ေသာက္ကာ ေန၏။

ထိုအခါ အာနႏၵာေလာင္းျဖစ္ေသာ သိၾကားမင္းသည္ ဘုရားေလာင္းေက်းမင္း၏ စိတ္ဓာတ္ကို စူးစမ္းလို၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သိၾကားမင္းသည္ ေရသဖန္းပင္ကို ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ လုပ္၏။ ေက်းမင္းသည္ အေျခာက္ကို စား၏။ ခြာ၍ မသြား။ ထိုေနာက္ သိၾကားမင္းသည္ အေျခာက္ကို အမႈန္႔ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ျပန္၏။ ေက်းမင္းသည္ အမႈန္႔ကိုပင္ စား၏။ ခြာ၍ မသြား။ ေလတိုက္သည္ကိုလည္းေကာင္း၊ ေနပူသည္ကိုလည္းေကာင္း မမႈဘဲ ေရသဖန္းပင္ ငုတ္တို၌သာ ေန၏။ အျခားသို႔ မသြား။

ထိုအခါ သိၾကားမင္းသည္ ဟသၤာအသြင္ ဖန္ဆင္းၿပီး ေက်းမင္းထံ လာေရာက္၍ ဤသို႔ ေျပာဆို၏။

`ေက်းမင္း၊ ဤေတာ၌ စိမ္းစိုေသာ အ႐ြက္ရွိေသာ အပင္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ မ်ားေသာအသီးရွိေသာ အပင္တို႔သည္လည္းေကာင္း ရွိၾကကုန္၏။ သို႔ပါလ်က္ ဤေရသဖန္းပင္ ငုတ္တို၌ ေက်းမင္း၏စိတ္သည္ ဘာေၾကာင့္ ေမြ႕ေလ်ာ္ဘိသနည္း´။

ထိုအခါ ေက်းမင္းက - `ဤေရသဖန္းပင္သည္ စည္ပင္ေဝျဖာ ႀကီးပြားေသာအခါ၌ ငါတို႔သည္ ေပ်ာ္႐ႊင္ျမဴးစြာ စားေသာက္လာခဲ့ၾက၏။ ငါတို႔ေၾကာင့္ပင္ ဤေရသဖန္းပင္သည္ သီးႏွံကင္းပ ေျခာက္ေသြ႕ရ၏။ ထိုအခါ ေရသဖန္းပင္ကို စြန္႔ပစ္၍ သြားမည္ဆိုလွ်င္ ေရသဖန္းပင္အေပၚ ေက်းဇူးကန္းရာ ေရာက္ေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ငါ့အတြက္ အာဟာရတို႔ကို မွ်တေအာင္ ရရွိ သံုးေဆာင္ႏိုင္ေသးသေ႐ြ႕ ကာလပတ္လံုး ဤေရသဖန္းပင္ကို ငါ စြန္႔မည္ မဟုတ္´ဟု ဟသၤာအား ျပန္ေျပာ၏။

မိမိ မွီတင္းေနထိုင္ရာ သက္မဲ့ဝတၳဳမ်ား၌ပင္ ဥပနိႆယပစၥည္းသေဘာအရ အေဆြခင္ပြႏ္းအေနျဖင့္ ေက်းဇူးသိအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုေသာ ေက်းမင္း၌ ၾကည္ညိဳ၍ သိၾကားမင္းသည္ ေရသဖန္းပင္ကို မူလအတိုင္း အ႐ြက္ အသီးမ်ား ရွိလာေအာင္ အားထုတ္ၿပီးမွ တာဝတႎသာသို႔ ျပန္ေလ၏။

ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤသို႔ နဝကနိပါတ္ သုဝဇာတ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီးေနာက္ ဆက္လက္၍ ေအာက္ပါ ဂါထာကို ေဟာၾကားေတာ္မူ၏။

- အပၸမာဒတရား၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ေသာ၊ ပမာဒတရား၌ `ေဘး´ဟူ၍ ျမင္ေလ့ရွိေသာ ရဟန္းသည္၊

- သမထႏွင့္ ဝိပႆနာတို႔မွ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းငွာ မထိုက္။ အမွန္အားျဖင့္ နိဗၺာန္၏ အနီး၌သာ ရွိ၏။

ဤေလာက၌ ေနထိုင္ၾကသူမ်ားသည္ အမ်ားစုမွာ ပုထုဇဥ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ပုထုဇဥ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္အားေလ်ာ္စြာ `ေလာဘ´လည္း ျဖစ္ၾက၏။ `ေဒါသ´လည္း ျဖစ္ၾက၏။ အျခား အကုသိုလ္မ်ားလည္း ျဖစ္ၾက၏။ ဤသည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္၏။

သို႔ရာတြင္ ျဖစ္လာေသာ `ေလာဘ´ကို `ေလာဘ´အတုိင္း ထား၍ မျဖစ္။ ပယ္သတ္ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ဖို႔ လို၏။

ထိုနည္းအတူ ျဖစ္လာေသာ `ေဒါသ´ကို `ေဒါသ´အတိုင္း ထား၍ မျဖစ္။ ပယ္သတ္ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ဖို႔ လို၏။

အျခား အကုသိုလ္မ်ား ျဖစ္လာၾကပါကလည္း ထိုအကုသိုလ္မ်ားကို အကုသိုလ္မ်ားအတိုင္း ထား၍ မျဖစ္။ ပယ္သတ္ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ဖို႔ လို၏။

ျဖစ္လာေသာ အကုသိုလ္မ်ားကို ပတ္သတ္သည့္နည္းမွာ ဗုဒၶေဒသနာေတာ္၌ ရွိ၏။

ထိုနည္းကား စိတၱာႏုပႆနာနည္း ျဖစ္၏။

စိတၱာႏုပႆနာသည္ သတိပ႒ာန္ေဒသနာ၌ လာ၏။

သတိပ႒ာန္ဟူေသာ အမည္အတိုင္း `သတိ´ျပ႒ာန္း၏။

`သတိ´ကို `အပၸမာဒ´ဟူ၍ ဆို၏။ သို႔ရာတြင္ `သတိ´တိုင္း `အပၸမာဒ´အမည္ကို မရ။ ေဗာဓိပကၡိယအုပ္စုသို႔ ဝင္ေသာ `သတိ´မွသာ အပၸမာဒ အမည္ကို ရ၏။ ေဗာဓိပကၡိယဟူသည္မွာ မဂ္ဖိုလ္ကို ရလိုေသာ ကုသိုလ္အုပ္စု ဟူ၍ ျဖစ္၏။

၃၁-ဘံု၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ၿပီး လူခ်မ္းသာ နတ္ခ်မ္းသာ ျဗဟၼာခ်မ္းသာကို ရလိုေသာ သာမန္ ကာမာဝစရကုသိုလ္အုပ္စု မဟုတ္။

စိတၱာႏုပႆနာအရ ျဖစ္လာေသာ အကုသိုလ္မ်ားကို ပယ္သတ္ႏိုင္ရန္ ေရွးဦးစြာ အပၸမာဒ ေခၚ သတိရွိေနဖို႔ လို၏။

သတိသာ ရွိေနပါက၊ သတိသာ ျပ႒ာန္းေနပါက `ေလာဘ´ျဖစ္လွ်င္လည္း `ေလာဘ´ျဖစ္မွန္း သိ၏။ `ေဒါသ´ျဖစ္လွ်င္လည္း `ေဒါသ´ျဖစ္မွန္း သိ၏။ အျခား အကုသိုလ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ပါကလည္း အျခား အကုသိုလ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္မွန္းကို သိ၏။ ဤသို႔ သိျခင္းကို ယထာဘူတဉာဏ္ဟု ေခၚ၏။

အကယ္၍ အပၸမာဒ ေခၚ သတိသာ ရွိမေနပါက၊ သတိသာ ျပ႒ာန္းမေနပါက အကုသိုလ္ျဖစ္သည္ကိုလည္း အကုသိုလ္ျဖစ္မွန္း မသိ။ တခါတရံ အကုသိုလ္ကိုပင္ ကုသိုလ္ဟူ၍ ထင္မွတ္ မွားတတ္ေသး၏။ ထိုသို႔ဆိုလွ်င္ ယထာဘူတဉာဏ္သည္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် ျဖစ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္။

ထို႔ေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္၌ ျဖစ္လာေသာ အကုသိုလ္မ်ားကို အပၸမာဒ ေခၚ သတိျပ႒ာန္းမႈျဖင့္ အကုသိုလ္မ်ား ျဖစ္မွန္းသိေအာင္ အားထုတ္အပ္၏။

ဤသည္မွာ စိတၱာႏုပႆနာသတိပ႒ာန္အရ ယထာဘူတဉာဏ္အဆင့္ ျဖစ္၏။

ထို႔ေနာက္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈေသာအဆင့္ လာ၏။

အကုသိုလ္မ်ားသည္လည္း သခၤါရတရားမ်ားပင္ ျဖစ္သျဖင့္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ၍ ရ၏။

ျဖစ္ပ်က္ကို ျမင္လွ်င္ပင္ `ကုသိုလ္´ဟူေသာ ဝိေသသအမည္မွ `သခၤါရ´ဟူေသာ သာမညအမည္သို႔ ေျပာင္းသြားရ၏။

အမည္ေျပာင္းျခင္းသည္ အကုသိုလ္ေပ်ာက္ျခင္း၏အစ ျဖစ္ေလ၏။

ျဖစ္ပ်က္ကို ျမင္ဖန္မ်ားလွ်င္ ျဖစ္ပ်က္၌ ၿငီးေငြ႕၏။

ထို႔ေနာက္ ျဖစ္ပ်က္၏အဆံုးကို ျမင္ေလ၏။

ျဖစ္ပ်က္၏အဆံုးဟူသည္ကား နိဗၺာန္ ျဖစ္၏။

အမွန္အားျဖင့္ အပၸမာဒ ေခၚ သတိသည္ သီလသိကၡာကိုလည္း ေစာင့္ထိန္း၏။

သမာဓိသိကၡာကိုလည္း ေစာင့္ထိန္း၏။

ပညာသိကၡာကိုလည္း ေစာင့္ထိန္း၏။

သိကၡာသံုးပါးကိုပင္ ေစာင့္ထိန္း၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေဒသနာေတာ္၌ အပၸမာဒတရားကို အေလးထား၍ ေဟာၾကားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။

အကယ္၍ အပၸမာဒတရား၌ မေမြ႕ေလ်ာ္ဘဲ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ပမာဒတရား၌သာ ေမြ႕ေလ်ာ္မည္ဆိုလွ်င္ ျဖစ္လာသည့္ အကုသိုလ္တရားမ်ားကို ပယ္သတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ အကုသိုလ္တရားမ်ား၏ အက်ိဳးေပးမႈအလိုက္ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးမ်ားကိုသာ ခံစားရမည္ ျဖစ္၏။

ဤသည္မွာ ကမၼနိယာမအရ ျဖစ္ပါ၏။

အပၸမာဒသည္ အကုသိုလ္ကို ပယ္သတ္ၿပီး နိဗၺာန္ကို ရေစႏိုင္၍၊ ပမာဒသည္ အကုသိုလ္ကို ပြားေစၿပီး ဆင္းရဲကို ရေစႏိုင္၏။

ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အပၸမာဒသည္ ျဖစ္လာသမွ်ေသာ အကုသိုလ္မ်ားကို ပယ္သတ္ႏိုင္ၿပီး၊ ပမာဒသည္ ျဖစ္လာေသာ အကုသိုလ္မ်ားကို တိုးပြားေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ၏။

သို႔ျဖစ္ေလရာ အပၸမာဒတရား၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ၿပီး ပမာဒတရား၌ `ေဘး´ဟူ၍ ႐ႈျမင္ေလ့ရွိသူသည္ မလြဲမေသြ တရားအားထုတ္ၿပီး နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရမည္ ျဖစ္ပါ၏။

ထိုသို႔ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရေအာင္ အားထုတ္ျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္သူမ်ားအေနျဖင့္ မလြဲမေသြ ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ တာဝန္ ျဖစ္၏။

ထိုတာဝန္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းသည္ မိမိႏွင့္ပတ္သက္ရာ ေလာကကို ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။

မိမိႏွင့္ပတ္သက္ရာ ေလာကဟူသည္မွာ မိမိ၏ ဘဝခႏၶာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေရးအတြက္ မိမိအေပၚ ဥပနိႆယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳၾကေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရာသီဥတုမ်ား၊ အစာအာဟာရမ်ား၊ ေနရာေဒသမ်ား ျဖစ္ၾက၏။

ဤသည္မွာ ေဖာ္ျပပါ ဂါထာ၏ ဆိုလိုရင္း ျဖစ္၏။

ဂါထာ၏အဆံုး၌ နိဂမဝါသီတိႆမေထရ္သည္ ပဋိသမၻိဒါေလးပါးႏွင့္တကြ အရဟတၱဖိုလ္သို႔ ေရာက္၏။

အျခားေသာ တရားနာပရိသတ္မ်ားထဲတြင္လည္း အရိယာျဖစ္သူက ျဖစ္၍ ေဒသနာကုသိုလ္ ရသူက ရၾကေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လူတို႔သည္ မိမိတို႔၏ ဘဝခႏၶာအေပၚ ေက်းဇူးမ်ားၾကေသာ သက္ရွိ သက္မဲ့မ်ားအေပၚ ျပန္လည္ ေက်းဇူးဆပ္ေသာအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ တာဝန္ကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္း႐ြက္ၿပီး ထိုသို႔ ထမ္း႐ြက္ျခင္းအားျဖင့္ နိဗၺာန္ကို ရေအာင္ အားထုတ္အပ္ေၾကာင္း မွတ္သားအပ္ပါ၏။ မွတ္သားသည့္အတိုင္းလည္း လိုက္နာ က်င့္သံုးအပ္ပါ၏။

(ဦးေ႐ႊေအာင္၏ `ဓမၼပဒ´ မွ)

+++++

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၆ ရက္ စေနေန႔တြင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ေလာကခ်မ္းသာဘုရားေက်ာင္း၌ ဓမၼသင္တန္းမ်ားကို က်င္းပ ျပဳလုပ္ရာ မြန္းလြဲ ၂ နာရီမွ ၃ နာရီအထိ စုေပါင္း တရား႐ႈမွတ္ၾက၏။

ထိုေန႔တြင္ ေလာကခ်မ္းသာဆရာေတာ္မွာ အ႐ုဏ္ဆြမ္းႏွင့္ ေန႔ဆြမ္းတို႔အတြက္ အျပင္သို႔ ႂကြေရာက္ရရာ အနည္းငယ္ ပင္ပန္းေနသျဖင့္ ၅-မိနစ္တရား မေဟာၾကားႏိုင္ေပ။

မြန္းလြဲ ၃း၁၅ နာရီတြင္ ဆရာေတာ္ အရွင္ဥဂၢပ႑ိတက ဓမၼပဒ၊ အပၸမာဒဝဂ္၊ ဂါထာ ၃၂ - နိဂမဝါသီတိႆမေထရ္အေၾကာင္း ေဟာၾကား သင္ျပ၏။

+++++

ညေန ၄ နာရီခြဲတြင္ ဆရာေတာ္ အရွင္ဝဏၰိတက အဘိဓမၼာ၊ ဝီထိမုတ္ (ဘံုပိုင္း) သင္ခန္းစာမ်ားကို ရွင္းျပ သင္ၾကားေပး၏။

+++++

အဘိဓမၼာသင္တန္းၿပီးေသာ္ သင္တန္းသား အမ်ားစုမွာ အေၾကာင္းကိစၥ အသီးသီး ရွိေနၾက၍ ေလာကခ်မ္းသာ ဆည္းဆာတရားပြဲကို မျပဳလုပ္ျဖစ္ေတာ့ပါ။