စာေစာင္တြင္ အတြဲ(၁) အမွတ္(၁) ဟု ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ယခင္ ထုတ္ေ၀ဖူးေၾကာင္း သိရ၏။ ယခင္ စာေစာင္မ်ားမွာ လက္ႏွိပ္စက္ သို႔မဟုတ္ လက္ေရးစာေစာင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရ၏။ ၁၉၉၁-ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလထုတ္ အတြဲ(၁) အမွတ္(၁) စာေစာင္ကား ကြန္ပ်ဴတာစာစီ ျဖစ္၏။ စာမ်က္ႏွာ ၄-မ်က္ႏွာ ရွိ၏။
ျမန္မာေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေက်ာင္းတြင္ သီတင္းသံုးေနေသာ ဆရာေတာ္မ်ားအေၾကာင္း ႏွင့္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ပါ၏။
ျမန္မာေဆာင္းပါးမွာ ‘ေမာင္ရန္ေအး’၏ “ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ သို႔မဟုတ္ အဂၤလန္ဆရာေတာ္” ျဖစ္သည္။
ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ သို႔မဟုတ္ အဂၤလန္ဆရာေတာ္
တင္ျပသူ - ေမာင္ရန္ေအး
အဂၢမဟာပ႑ိတ ဆရာေတာ္ အရွင္ဉာနိကသည္ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၃-ရက္ေန႔တြင္ နယူးေယာက္ျမိဳ႕၊ ေလာကခ်မ္းသာ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္သို႔ ပထမအႀကိမ္ ႂကြေရာက္၍ ၅-ရက္ခန္႔မွ် သီတင္းသံုးေနထိုင္ကာ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာအသင္း အမႈေဆာင္လူႀကီးမ်ားႏွင့္ တကာ တကာမမ်ားအား တရားဓမၼေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ဆရာေတာ္ဘုရားသည္ ဖေလာ္ရီဒါ၊ ကာလီဖိုးနီးယား၊ အရီဇိုးနား၊ အိလြီႏြိဳက္၊ တကၠဆက္၊ ေမရီလင္း ျပည္နယ္မ်ားသို႔ ႂကြေရာက္ကာ အဘိဓမၼာတရား၊ ၀ိပႆနာတရားေတာ္မ်ားကို ေဟာၾကား ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇-ရက္ေန႔တြင္ နယူးေယာက္သို႔ ေခတၱျပန္ႂကြလာ၍ ဒီဇင္ဘာလ ၃၀-ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလန္သို႔ ျပန္ႂကြသြားခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္၏ အေမရိကန္ခရီးစဥ္ကို ဖေလာရီဒါျပည္နယ္မွ တကာ ေဒါက္တာတင္သန္းျမင့္တို႔ မိသားစုက စီစဥ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဆရာေတာ္ အရွင္ဉာနိကသည္ ပုသိမ္ျမိဳ႕နယ္ ဇာတိသားျဖစ္၍ အသက္ (၁၆)ႏွစ္အ႐ြယ္တြင္ ေျမာင္းျမျမိဳ႕၊ ပေဇၨာတာ႐ုံတိုက္၊ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အရွင္ဉာန၀ံသာဘိ၀ံသ (အဂၢမဟာပ႑ိတ၊ ေ႐ႊက်င္နိကာယ၊ ဒႆမသာသနာပိုင္) ထံေမွာက္သို႔ ေရာက္ခဲ့၍ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးထံေတာ္ေအာက္မွာပင္ အစိုးရ ငယ္၊ လတ္၊ ႀကီးတန္းမ်ားႏွင့္ ဓမၼာစရိယ စာခ်တန္း စာေမးပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါသည္။ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးႏွင့္ တြဲဖက္၍ စာခ်တာ၀န္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္မ်ားကို ယူခဲ့ရသည္။ ဒုတိယေက်ာင္းအုပ္ (တိုက္အုပ္) ဆရာေတာ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ပခုကၠဴျမိဳ႕ မဟာ၀ိသုတာရာမတိုက္၊ ေညာင္ဦးျမိဳ႕ မဟာ၀ိသုတာရာမတိုက္၊ ေညာင္တုန္းျမိဳ႕ ေဒၚအုန္းေဘာ ေက်ာင္းတိုက္မ်ားတြင္ စာေပသင္ၾကားစဥ္ ေက်ာင္းတိုက္၏ စာခ်တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရသည္။ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး မႏၲေလးျမိဳ႕ မဟာ၀ိသုဒၶါ႐ုံေက်ာင္းတိုက္သို႔ ႂကြေရာက္သီတင္းသံုးသည့္အခါ ပေဇၨာတာ႐ုံတိုက္၏ ပဓာန နာယက ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္အျဖစ္ တာ၀န္ယူၿပီး ေက်ာင္းတိုက္အတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့ရေလသည္။
ဆရာေတာ္သည္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ အစိုးရေခတ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ ႂကြေရာက္ ပညာသင္ၾကားၿပီး ၆-ႏွစ္ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့သည္။ နယူးေဒလီတကၠသိုလ္မွ ဘီေအသကၠတဂုဏ္ထူးဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ေတာ္လွန္ေရး အစိုးရေခတ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ ႂကြေရာက္ေတာ္မူခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ပါဠိ၊ သကၠတ၊ ဟိႏၵီ၊ ဘဂၤါလီ၊ နာဂရီဘာသာရပ္မ်ားတြင္ ထူးခၽြန္စြာ တတ္ေျမာက္ၿပီး၊ ယင္းဘာသာရပ္မ်ားကို တပည့္ရဟန္းမ်ားအား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပို႔ခ် သင္ၾကားေပးခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ပထမအႀကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေ၀းႏွင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုသံဃာ့၀န္ေဆာင္ဆရာေတာ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ျခင္းကို ခံေတာ္မူရသည္။ ပထမအႀကိမ္အစည္းအေ၀း ႀကီးအၿပီးတြင္ ေက်ာက္သေဘၤာ၀ါဒ၊ ေက်ာက္ပံုေတာရ၀ါဒ၊ ေၾကာင္ပန္းေတာရ၀ါဒ၊ လူေသလူျဖစ္၀ါဒ စေသာ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ ၀ါဒမ်ိဳးစံုကို ႏိုင္ငံေတာ္၀ိနိစၧယခံု႐ုံးမ်ား ဖြဲ႕စည္းၿပီး အဓမၼ၀ါဒမ်ားအျဖစ္ စိစစ္ ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့ၾကပါသည္။ ဆရာေတာ္သည္ အခက္ခဲဆံုးျဖစ္သည့္ ဦးဥကၠဌ၏ လူေသလူျဖစ္၀ါဒကို စိစစ္ၾကသည့္ ဆရာေတာ္ (၅)ပါးတြင္ ပါ၀င္ၿပီး ဘာသာမ်ိဳးစံုျဖင့္ သံုးသပ္ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္သည္ ဘာသာမ်ိဳးစံု ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္သျဖင့္ ဆရာေတာ္အား အဓိကဦးေဆာင္ဆရာေတာ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ေတာ္မူခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္၏။
ဆရာေတာ္သည္ ေျမာင္းျမျမိဳ႕ ပေဇၨာတာ႐ုံတိုက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀)ေက်ာ္ ေနထိုင္ၿပီး သာသနာ့တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ယင္းေက်ာင္းတိုက္သည္ သာသနာေရးေလာကတြင္ မသိသူ မရွိသေလာက္ေအာင္ပင္ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားခဲ့ေလသည္။ ရာခိုင္ႏႈန္း အနည္းငယ္မွ်သာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ ဓမၼာစရိယ ပါဠိပါရဂူစာေမးပြဲကို ဆရာေတာ္၏ ေက်ာင္းတိုက္မွ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးတြင္ ေအာင္ႏႈန္းအမ်ားဆံုး စံခ်ိန္တင္ၿပီး (၂၄)ပါးအထိ ေအာင္ပန္းဆင္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္၏ တပည့္ရဟန္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ သံဃာေတာ္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာျဖင့္ စာသင္တိုက္မ်ား တည္ေထာင္ၿပီး ပရိယတၱိသာသနာျပဳေနသည္မွာ ျမိဳ႕ႀကီးတိုင္းလိုလိုမွာ ရွိၾကသည္။ ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၈၂-ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့သာသနာျပဳဆရာေတာ္ အရွင္ေသ႒ိလ (အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု)ႏွင့္အတူ အဂၤလန္ႏိုင္ငံသို႔ ႂကြေရာက္ၿပီး သာသနာျပဳခဲ့ရာ ယခုအခ်ိန္ထိပင္ ျဖစ္ေပသည္။ လန္ဒန္ျမိဳ႕ ဗုဒၶ၀ိဟာရျမန္မာဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတိုက္ကို စတင္ တည္ေထာင္ရာတြင္ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္တပါးအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့၍ ယင္းေက်ာင္းတြင္ သံုးႏွစ္ခန္႔မွ် သီတင္းသံုးေနထိုင္ခဲ့ပါသည္။
ယခုအခါတြင္ ဆရာေတာ္သည္ ဘာမင္ဂန္ျမိဳ႕ႏွင့္ တဆယ့္ငါးမိုင္ခန္႔အကြာရွိ ၀ိုလ္ဗာဟမ္ပ္တန္ျမိဳ႕တြင္ “တိသရဏ”အမည္ရွိေသာ ေက်ာင္းကို တည္ေထာင္၍ သာသနာျပဳလ်က္ရွိပါသည္။ အဂၤလန္တြင္ သီတင္းသံုးေနရင္း ဂ်ာမဏီ၊ ျပင္သစ္၊ ဆြီဒင္၊ ဆြစ္ဇာလန္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ႂကြေရာက္ၿပီး ဓမၼစာေပသင္တန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္၍ ပရိယတ္ ပဋိပတ္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။
၁၉၉၀-ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ ျပန္ႂကြ၍ အျပန္ခရီးတြင္ ထိုင္း၊ ဂ်ပန္၊ ေဟာင္ေကာင္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ႂကြေရာက္ၿပီးလွ်င္ ႏွစ္လေက်ာ္ တရားေဟာ တရားသင္တန္းမ်ားကို ေပးခဲ့ပါသည္။ ကမၼ႒ာန္းထိုင္နည္းမ်ားကိုလည္း စနစ္တက် ၫႊန္ၾကား ျပသခဲ့ပါသည္။
၁၉၉၁-ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄)ရက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕အစိုးရက ဆရာေတာ္၏ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဂုဏ္မ်ားႏွင့္ ပရိယတၱိ၀ိသာရဒစေသာ ဂုဏ္မ်ားကို ၾကည္္ၫိုေလးစားၿပီး အဂၢမဟာပ႑ိတ ဘြဲ႕တံဆိပ္ေတာ္ ဆက္ကပ္ေၾကာင္းကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။ ေျမာင္းျမျမိဳ႕တြင္ သီတင္းသံုးေသာေၾကာင့္ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဟုလည္းေကာင္း၊ အဂၤလန္တြင္ သီတင္းသံုးေသာေၾကာင့္ အဂၤလန္ဆရာေတာ္ဟုလည္းေကာင္း ဘြဲ႕နာမ တြင္ေတာ္မူေသာ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားအား အဂၢမဟာပ႑ိတဘြဲ႕တံဆိပ္ေတာ္ ဆက္ကပ္ျခင္းကို တပည့္ တကာ တကာမအေပါင္းတို႔က ၀မ္းေျမာက္ ၾကည္ႏူး အထူးသာဓုေခၚ ပူေဇာ္အပ္ပါသည္။
(ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၉၇-ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈-ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ တိသရဏေက်ာင္း၌ပင္ ဘ၀နတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။)
